Op 17 april 2023 heeft de rechter besloten dat studenten niet mogen worden uitgesloten van de energietoeslag. Na deze uitspraak keert de gemeente Utrecht de energietoeslag uit aan een selecte groep studenten, omdat er niet genoeg geld is. Zo wordt de uitkering enkel toegekend aan de studenten die een rechtsmiddel hebben aangewend. Dit betreft maximaal 600 studenten.
In 2022 heeft het kabinet de energietoeslag gecreëerd om huishoudens te helpen bij het betalen van de sterk gestegen gas- en elektriciteitsrekening. Het gaat om een toeslag van ongeveer 1.300 euro. Studenten zouden hier echter geen aanspraak op kunnen maken. Zo zouden de woonsituaties van studenten te veel verschillen volgens de minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, Carola Schouten. Sommige studenten wonen namelijk nog bij hun ouders. Daarnaast was ze bang dat er te veel geld zou worden toegekend. Zo zou het overbodig zijn om alle bewoners van een studentenhuis de toeslag te geven.
De voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb), Joram van Velzen, stelde echter dat studenten de toeslag welzeker nodig hadden: “Sommige studenten zaten afgelopen winter bibberend op hun kamer, omdat ze hun verwarming uit hadden staan. Of ze zijn weer bij hun ouders gaan wonen, waardoor ze langere reistijden hebben en hun sociale leven flink is ingeperkt.” In verschillende gemeenten zijn studenten naar de rechter gestapt.
Utrecht
De rechter in Utrecht oordeelde dat 15.000 studenten recht hebben op de toeslag. Zo zou het landelijke beleid dat studenten uitsluit van de energietoeslag, discriminerend zijn. Intussen heeft de gemeente Utrecht onvoldoende geld en stelt deze het Rijk verantwoordelijk. Om alle 15.000 studenten te compenseren zou er een bedrag van 27 miljoen euro nodig zijn. “Een astronomisch bedrag waar geen enkele dekking voor is”, volgens de gemeente. Om deze reden is besloten de toeslag enkel toe te kennen aan de studenten die bezwaar hebben gemaakt. “We rekenen dit het Rijk zwaar aan, aangezien het tot op heden weigert om met een degelijke landelijke oplossing te komen voor alle studenten”, aldus de gemeente. De gemeente zou vaak aan de bel hebben getrokken in Den Haag: “Ondanks vele verzoeken en indringende gesprekken is het ministerie niet met een oplossing gekomen.”
Andere steden
In Nijmegen, Arnhem en Amsterdam werd ook geoordeeld dat studenten niet als groep mogen worden uitgesloten. Arnhem en Nijmegen hebben hun beleid aangepast, waardoor studenten de toeslag kunnen aanvragen. In Amsterdam, Wageningen en Tilburg hebben studenten recht op de 1.300 euro als ze een eigen huis hebben en/of een energiecontract dat op hun naam is afgesloten. Deze vereisten vormen echter een struikelblok voor vele studenten, waardoor zij vaak alsnog geen toeslag krijgen.
Energietoeslag 2023
Momenteel is minister Schouten bezig met het wetsvoorstel waarin de energietoeslag voor 2023 staat. Ze heeft laten weten dat de rechterlijke uitspraken worden meegenomen. Desondanks biedt het nieuwe wetsvoorstel geen oplossing voor de problemen rondom de toeslag van 2022, aldus de gemeente Utrecht.