In het dynamische landschap van het hoger onderwijs, waarin studentenbelangen en juridische uitdagingen samenkomen, heeft Casper van Vliet zich gevestigd als hogeronderwijsjurist. Welke inzichten deed hij op met het runnen van zijn eigen onderneming? En hoe kijkt hij naar de rol van examencommissies?
De 24-jarige Van Vliet begon in 2018 aan de voltijdstudie HBO-rechten, een jaar later voegde hij daaraan de opleiding Toegepaste Psychologie toe. Met deze combinatie wilde hij graag mensen kunnen helpen die iets traumatisch hebben meegemaakt.
Toen Van Vliet in 2019 zelf in aanraking kwam met de examencommissie van zijn hogeschool ging er een lampje branden, want met zijn opgedane juridische kennis zou hij ook andere studenten kunnen helpen met problemen bij de examencommissie. Hij combineerde zijn motivatie om onrecht aan te pakken met zijn juridische kennis en hieruit ontstond zijn onderneming Van Vliet ELS, dat studenten bijstaat bij problemen bij hun onderwijsinstelling.
In de praktijk
Kom je als student in aanraking met de examencommissie door een verdenking van fraude of plagiaat, dan vindt er een hoorzitting plaats. Ben je het niet eens met de beslissing die de examencommissie neemt, dan kun je in administratief beroep gaan bij het College van Beroep voor de Examens (CBE), het onafhankelijk beroepscollege van een onderwijsinstelling. Deze bestaat onder meer uit een rechter als voorzitter, met daarnaast leden van diverse faculteiten en studentleden. Het gaat hier dus om een volledige juridische procedure. Levert dat ook niet gewenste resultaat op, dan is het laatste redmiddel de gang naar de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State.
Met name bij de gang naar het CBE en de Raad van State kunnen studenten juridische ondersteuning gebruiken, dan komt Van Vliet in beeld. Een van de meest uitdagende zaken waaraan hij heeft gewerkt, betrof een student die bij een online toets antwoorden gaf die bijna identiek waren aan het antwoordmateriaal. Ondanks de verklaring van de student dat hij de antwoorden uit zijn hoofd had geleerd, moest hij op gesprek komen. De examencommissie zette de student vervolgens onder druk om een bekennende verklaring af te leggen, iets waar Van Vliet erg van schrok. Het CBE besloot uiteindelijk gelukkig in het voordeel van de student. “Het CBE overwoog dat het enkele feit dat sprake was van het juiste antwoord niet duidt op fraude. De examencommissie had hier enorme steken laten vallen,” aldus van Vliet.
Gebrek aan expertise
Een van de voornaamste uitdagingen die Van Vliet ziet in het huidige hoger onderwijslandschap is naar eigen zeggen het gebrek aan juridische expertise binnen examencommissies, waardoor studenten vaak geconfronteerd worden met beslissingen die niet juridisch houdbaar zijn. Hij geeft een voorbeeld uit de praktijk: “Als een student gehoord wordt, dan moet de examencommissie deze student wijzen op het zwijgrecht. Er moet een cautie worden uitgesproken, maar dit gebeurt in de praktijk regelmatig niet. Dit wordt of gewoon niet gedaan of de commissie weet niet dat dit moet.”
Daarnaast meent Van Vliet dat ook in meer algemene zin studenten niet altijd de aandacht en het begrip krijgen dat ze verdienen. “Mijn ervaring is dat als er iets ingrijpends in het leven van een student gebeurt, waardoor de student een toets niet kan maken en verzoekt om een extra toetskans, deze bijna altijd wordt afgewezen.” Ook dit soort beslissingen kunnen aanzienlijke gevolgen hebben voor studenten. “Weeg daarom de belangen af, heb echt oog voor de student,” aldus Van Vliet. Dit past ook bij de voorgestelde Wet versterking waarborgfunctie Awb, waarbij bestuursorganen wettelijk verplicht worden om dienstbaar te zijn tegenover de burger. Van Vliet hoopt dat de beoogde wetswijziging gaat leiden tot een verandering in mindset, waarbij onderwijsinstellingen en studenten nader tot elkaar worden gebracht.
“Onderscheid jezelf van anderen”
Hoe zit het eigenlijk van met Van Vliet zelf? Hij leidt een druk leven, waarin hij twee opleidingen tegelijk volgt en zijn eigen onderneming runt. Voor velen lijkt dit wellicht een onmogelijke balans, maar voor Van Vliet is het een kwestie van goed plannen en heldere afspraken maken.
Op de vraag wat hij aan studenten mee wil geven die denken aan een eigen onderneming, zegt hij: “Laat je vooral niet afschrikken, lekker doen!” Het is daarbij volgens Van Vliet belangrijk om te denken in mogelijkheden en niet in beperkingen, want zelfs als het mis zou gaan leer je zóveel van het opzetten van een onderneming. “Ondernemen is risico nemen, als je het niet probeert, gaat het sowieso niet lukken!”
Lees ook: Persofficier Gabrielle Hoppenbrouwers: “Het is een geweldig vak”
Wil je meer lezen over zaken bij de examencommissie die doorliepen tot de Raad van State? Bekijk dan de volgende artikelen:
- ECLI:NL:RVS:2023:4783 (Rechtenstudent niet eens met cijfer tentamen)
- ECLI:NL:RVS:2023:1647 (Fraude bij meerdere tentamens)
- Rechtenstudent moet tentamen op papier maken [nieuwsbericht 14-02-24]
Ben je daarnaast benieuwd naar de combinatie van studeren en ondernemen? Lees dan Het beginnen van een juridisch adviesbureau – zo doe je dat en Je eigen juridische onderneming? Dit zijn de onmisbare elementen!, waarin twaalf rechtenstudenten vertellen over hun ervaringen met het ondernemerschap.