Digitale tentamens: een voordeel of last?

Digitale tentamens: voor de een gesneden koek, voor de ander een onbekend fenomeen. Hoe gaan die tentamens in zijn werk? Gelden er heel andere regels en zijn oordopjes aan te raden? Zeven studenten van verschillende faculteiten en opleidingen vertellen over hun ervaringen.

Rijksuniversiteit Groningen

Derdejaars bachelorstudente Suzanne van der Bijl (23) sloot de vakken Internationaal publiekrecht en Staatsrecht 3 met een digitaal tentamen af. ‘De meeste regels komen overeen met schriftelijke tentamens. Je mag één kladpapiertje gebruiken, die liggen al op de tafels.’ Tijdens het tentamen allerlei websites gebruiken is er niet bij. ‘Je logt in en komt dan direct terecht bij het tentamen, er zijn geen andere pagina’s beschikbaar.’

Hoewel de tafels wat klein zijn om een digitaal tentamen af te leggen waarbij je ook boeken mag gebruiken, is het huidige systeem volgens Suzanne prima opgezet. Toch geeft ze de voorkeur aan ‘papieren’ tentamens. ‘Dan kom ik er beter in. De afstand tussen mij en het beeldscherm is best groot en om me heen hoor ik mensen dan enthousiast typen. Niet erg bevorderlijk voor mijn concentratie. Daarnaast lees ik liever van papier dan van een beeldscherm.’

Hanzehogeschool Groningen

Goederenrecht en Erfrecht stonden bij vierdejaars Saloua Benali (22) op het ‘digitale’ programma. Ook bij haar kwamen de regels tussen schriftelijke en digitale tentamens grotendeels overeen. ‘Er is alleen veel meer ruimte tussen de tafels en flessen water moeten op de grond staan.’ Ze heeft een voorkeur voor digitale tentamens – ‘Ik typ veel sneller dan ik schrijf, bij schriftelijke tentamens kom ik vaak in tijdnood’ – al loopt het systeem nog weleens vast. ‘Heel vervelend als je geconcentreerd bezig bent. In sommige gevallen moet de hele computer opnieuw worden opgestart en dat kost natuurlijk tijd.’ Ook bij haar is het bezoeken van andere websites niet mogelijk. ‘Je zit in een (reeds opgestart) systeem en daar kan je niet uit tijdens het tentamen.’

Universiteit Utrecht

Marianne Hunting volgt momenteel de master Notarieel recht (22), maar kreeg daarvoor bij het vak International & European Family Law al te maken met een digitaal tentamen. Waar je bij een schriftelijke toets nog weleens snel een zin af kunt maken na het verstrijken van de tijd, kan dat bij een digitaal tentamen niet. ‘Als de tijd om is, eindigt de toets automatisch.’ Ze heeft de voorkeur voor schriftelijke tentamens, mede omdat ze de vragen graag op papier ziet staan. ‘Ik vind het kunnen onderstrepen erg belangrijk. Verder heb ik het idee dat er bij een digitale toets meer van je wordt verwacht, omdat je over het algemeen sneller kunt typen dan schrijven. Je antwoorden lijken op het scherm gewoon korter. Daarnaast leidt het getik op de toetsenborden en het muisgeklik nogal af.’

Open Universiteit

Rechtsgeleerdheidstudente Kelly Suvaal (24) rondde Goederenrecht digitaal af. De regels komen ook hier overeen met schriftelijke tentamens. ‘Al vinden tentamens op computers in een veel kleinere ruimte plaats.’ Er mag volgens haar best kritischer naar de manier van tentamineren worden gekeken. ‘Goederenrecht is een vak dat zich mijns inziens niet echt leent voor een digitaal meerkeuze tentamen. Een open schriftelijk/digitaal tentamen past hier beter bij. Bij ons ging het om een een meerkeuze tentamen met dertig vragen. Bij elke vraag was het toch handig om de hele situatie op kladpapier uit te tekenen en elke optie te overwegen. Daarmee werd het een te lang tentamen voor de tijd die je kreeg.’

Universiteit van Amsterdam

Masterstudenten Katja Sondorp (26) en Daniëlle Oud (23) legden tijdens hun bachelor beiden het vak Goederenrecht digitaal af. Tijdens haar master Gezondheidsrecht kwamen digitale tentamens bij Katja nog drie keer voor, bij Daniëlle betrof het een tweetal vakken. ‘Tijdens het afleggen van deze tentamens golden bijna dezelfde regels als bij schriftelijke tentamens,’ vertelt Katja. ‘Je hebt hiervoor ook evenveel tijd als bij een schriftelijk tentamen.’ Daniëlle vult aan: ‘De surveillanten lopen tijdens de digitale tentamens gewoon door de zaal. Ik weet niet of de surveillant die vooraan in de zaal achter een computer zit ook via de computer de bezigheden monitort.’

Beide dames hebben een voorkeur voor digitale tentamens, al leidt het gehamer op de toetsenborden wel af. Ook zouden de surveillanten wel wat meer verstand mogen hebben van computers. Een absoluut voordeel bij digitale tentamens is het makkelijk kunnen aanpassen van fouten of later nog tekst kunnen toevoegen. ‘Het is prettig dat je door te typen wat meer tijd hebt om je antwoord weloverwogen op papier te zetten,’ vindt Daniëlle. ‘Bij een normaal tentamen ben ik uit tijdnood weleens geneigd om maar gewoon gelijk iets neer te zetten.’ Zere handen zijn ook verleden tijd. Katja: ‘Digitale antwoorden lijken mij voor docenten ook een stuk prettiger nakijken. Geen onleesbare antwoorden van studenten meer.’

Tweedejaars bachelorstudente Anna Laagland (19) legde Goederenrecht, Materieel strafrecht, strafprocesrecht en Burgerlijk procesrecht digitaal af. Ze bevestigt dat de regels omtrent schriftelijke en digitale tentamens vrijwel hetzelfde zijn, net als de manier van surveilleren. ‘Andere sites bezoeken is tijdens het tentamen niet mogelijk, wel staan er soms arresten op het bureaublad die we mogen gebruiken.’ Ze is tevreden over het digitaal tentamineren, al zou één aspect wel een stuk beter kunnen.De score van digitale meerkeuzetentamens wordt soms pas na drie weken bekend, terwijl docenten waarschijnlijk al wel meteen de uitslagen kunnen inzien.’