18 opvallende (rechts)zaken uit 2019!

Er gebeurde in 2019 meer dan genoeg op juridisch gebied. In dit artikel op chronologische volgorde een overzicht van de achttien meest opvallende zaken.

Door Loes van den Wijngaard

1. Deliveroo

Deliveroo neemt al langere tijd geen mensen meer in dienst en alle koeriers zijn zzp’ers. In een kort geding werd geoordeeld dat er op deze manier geen sprake is van een verkapte arbeidsovereenkomst. In januari oordeelde de Amsterdamse rechtbank daarentegen in een bodemzaak dat de koeriers aanspraak kunnen maken op een arbeidsovereenkomst. In september werd ook besloten dat Deliveroo voor de medewerkers die op basis van een arbeidsovereenkomst werken, pensioenpremie moet afdragen. Deze uitspraak is niet alleen belangrijk voor het pensioenfonds, maar ook voor de werknemers.

2. Louboutin vs. Van Haren

In februari oordeelde de rechtbank in Den Haag dat Van Haren geen pumps meer mag verkopen met rode zolen. Hiermee bevestigde de rechtbank een eerder oordeel van het Europees Hof van Justitie dat Van Haren inbreuk maakt op het merkrecht van Louboutin.

3. Karadzic

Radovan Karadzic, de voormalige Bosnisch-Servische president, kreeg in maart in hoger beroep levenslang. Hij wordt gezien als politiek eindverantwoordelijke voor de genocide in Srebrenica in 1995.

4. Deventer Moordzaak

In maart bleek opnieuw dat de Technische Recherche had geknoeid met bewijs in de Deventer Moordzaak, toen een cd-rom met ruim 150 foto’s en verslagen van het rechercheonderzoek opdook. In september gaf de Hoge Raad het coldcaseteam uit Amsterdam opdracht om de zaak opnieuw te bekijken. Het Algemeen Dagblad meldde dat de focus komt te liggen op het DNA-onderzoek dat destijds is gedaan. Dit onderzoek leidde toen tot de veroordeling van Ernest Louwes wegens de moord op de weduwe Wittenberg. Louwes werd na veel procedures veroordeeld tot twaalf jaar cel.

5. Hoogste billijke vergoeding

In maart werd de hoogste billijke vergoeding ooit toegekend aan de voormalige Creative Director van Talpa. Deze oud-werknemer ontving namelijk een vergoeding van €1.026.449,- bruto. Dit bedrag is bijna €400.000,- hoger dan de hoogste vergoeding tot op dat moment.

6. Airbnb

Advocaat-generaal Maciej Szpunar gaf in een advies van 30 april 2019 bij het Europese Hof van Justitie aan dat Airbnb niet als een vastgoedmakelaar dient te worden gezien, maar als een informatiedienst. Derhalve kan een EU-lidstaat niet zomaar de beperkende regels voor het uitoefenen van een vastgoedmakelaardij toepassen. De EU-lidstaat zal namelijk het vrij verkeer van diensten in ogenschouw moeten nemen.

7. Weigeren aanpassen LinkedInprofiel reden voor ontslag

Kun je ontslagen worden als je weigert een onjuiste vermelding op je LinkedIn-profiel aan te passen? Ja, zo oordeelde de rechter afgelopen mei.

8. Programma Aanpak Stikstok (PAS)

In mei oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State dat het Programma Aanpak Stikstof niet mag worden gebruikt als basis voor toestemming voor activiteiten die extra stikstofuitstoot veroorzaken. Middels het PAS toestemming gegeven voor activiteiten die mogelijk schadelijk zijn voor natuurgebieden, terwijl de positieve gevolgen van stikstofmaatregelen nog niet zijn gebleken, is in strijd met de Europese Habitatrichtlijn.  Een dergelijke toestemming niet, want vooraf moet eerst vast komen te staan dat de geplande maatregelen daadwerkelijk resultaat hebben.

9. AVG

De rechtbank Overijssel had een juridische primeur, doordat een rechter daar eind mei een schadevergoeding  aan een burger toekende op grond van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De gemeente Deventer moest de eiser vijfhonderd euro betalen omdat de gemeente zijn naam en woonplaats deelde met tientallen andere gemeenten. Ook het HagaZiekenhuis kreeg een boete, maar dat lag een stukje hoger: 460.000 euro, zo oordeelde de rechter in juli, omdat het ziekenhuis de interne beveiliging van patiëntendossiers niet op orde had. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) deed onderzoek naar de toegang van patiëntgegevens in de digitale patiëntendossiers na de melding van een datalek door het ziekenhuis.

 10. Holleeder

Willem Holleeder werd in juli in de Amsterdamse bunker veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. De rechtbank achtte hem schuldig aan betrokkenheid bij verschillende moorden.

11. El Chapo

In dezelfde maand Joaquín Guzmán, ofwel ‘El Chapo’, veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. De beruchte drugsbaron kreeg daarbovenop nog dertig jaar cel voor vuurwapengebruik.

12. Srebrenica

De Hoge Raad oordeelde tevens in juli dat de Nederlandse staat beperkt aansprakelijk is voor de dood van 350 moslimmannen in Srebrenica.

13. Discriminatiezaak Google

Google werd beschuldigd van leeftijdsdiscriminatie van sollicitanten. The Register kondigde in augustus aan dat Google geschikt heeft en elf miljoen dollar (9,8 miljoen euro) zal betalen aan de 227 programmeurs die gesolliciteerd hadden en Google aangeklaagd hebben.

14. Rookruimtes

Rookruimtes moeten verdwijnen uit hotels, restaurants en kroegen, zo bepaalde de Hoge Raad in september. De uitzondering op het rookverbod voor rookruimtes in horecagelegenheden is ongeldig.

15. Naaktfoto’s

Rechtspraak.nl meldde in oktober dat twee jongeren uit Enschede alsnog een taakstraf krijgen voor het verspreiden van een naaktfoto van Onur Cücü, toen veertien jaar oud. Onur pleegde in 2017, een dag na het uitkomen van de foto, zelfmoord. De taakstraffen voor de twee jongeren, toen dertien en veertien jaar oud en plaatsgenoten van Onur, zijn zowel onvoorwaardelijk als voorwaardelijk.

16. The Terminator

Op 7 november jl. werd militieleider Bosco Ntaganda, “The Terminator”, door het Internationaal Strafhof in Den Haag veroordeeld tot dertig jaar cel voor in totaal achttien misdaden, waaronder moord en seksuele slavernij van kinderen. De achttien misdaden die de Congolese rebellenleider tegen de menselijkheid heeft begaan, hebben plaatsgevonden in 2002 en 2003 in de Congolese regio Iture.

17. Urgenda

De Hoge Raad bepaalde in december dat de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag in de Urgenda zaak in stand kan blijven. Daarmee volgde de Hoge Raad het advies van de procureur-generaal en advocaat-generaal. Dit betekent dat de Nederlandse Staat de uitstoot van broeikasgassen voor het einde van 2020 met tenminste 25 procent moet verminderen ten opzichte van 1990.

18. Gaswinning Groningen

In december oordeelde het gerechtshof in Leeuwarden dat gedupeerden van aardbevingen als gevolg van de gaswinning in Groningen in sommige gevallen recht hebben op smartengeld en een schadevergoeding vanwege gemist woongenot. Hiermee bevestigde het hof deels een uitspraak van de rechtbank in Assen in 2017. Die oordeelde toen dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aansprakelijk was voor aangetast woongenot en immateriële schade als gevolg van de gaswinning.

Bekijk ook zeker dit lijstje met rechtszaken die je in 2020 in de gaten moet houden, wie weet verschijnen ze volgend jaar in dit artikel!