18+ opvallende (rechts)zaken uit 2017!

Er gebeurde in 2017 meer dan genoeg op juridisch gebied. In dit artikel op chronologische volgorde een overzicht van de achttien meest opvallende zaken. Ook vind je onder de poll (vergeet niet te stemmen op je top drie!) een selectie van de berichten die we op onze Facebookpagina plaatsten met de hashtag #opvallendezaken.

01] Immateriële schade NAM [maart]

Groningen wordt al enkele tijd geteisterd door aardbevingen door gaswinning in de provincie. Verzakte huizen, gescheurde muren; de rechtbank Noord-Holland oordeelde dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) hiervoor aansprakelijk is. Meer info daarover vind je hier. In juli van dit jaar werd bekend dat het Openbaar Ministerie ook een strafrechtelijk onderzoek start naar de gaswinning.

02] Poolse doodrijder [mei]

Hoewel de zaak dateert uit 2014, kwam de kwestie van de Poolse doodrijder toch weer in het nieuws toen bleek dat de man die in dat jaar een opa, oma en hun kleinkind doodreed in mei 2017 vervroegd vrijkwam om de geboorte van zijn kind in Polen te kunnen meemaken. Het leidde tot onbegrip in de Tweede Kamer, ook al voldeed de man aan de regels voor voorwaardelijke vrijlating omdat hij meer dan de helft van zijn straf had uitgezeten. Daarnaast was hij door alle media-aandacht volgens de Raad voor Strafrechtstoepassing al extra bestraft. Het leidde wel tot de vraag of de regels rondom strafonderbreking en vervroegde vrijlating van gevangenen niet flink op de schop moet. De zaak zal dus waarschijnlijk nog een staartje krijgen.

03] Schadevergoeding voor gemiste schoolfoto [juli]

Twee kinderen van een Haagse school misten door het bijwonen van het Offerfeest de jaarlijkse schoolfoto. Dat leverde een schadevergoeding van 500 euro op. Volgens de rechtbank maakte de school in strijd met de Algemene wet gelijke behandeling onderscheid tussen leerlingen, ook al had de school een alternatief geboden. Oorspronkelijk was 10.000 euro geëist door de moeder van de kinderen. In oktober werd bekend dat de school in hoger beroep gaat.

04] Auteursrecht en een aap [juli]

In 2011 werd van de Engelse fotograaf David Slater een van zijn camera’s ‘gejat’ door een kuifmakaak, terwijl de fotograaf op Sulawesi aan het werk was. Deze kuifmakaak maakte wat selfies en een foto van de fotograaf. Maar ja, wie had juridisch gezien nu het auteursrecht? Een slepende rechtszaak tussen de fotograaf en dierenrechtenorganisatie PETA volgde en werd in juli jongstleden eindelijk afgesloten met een schikking én de onomstotelijke conclusie: een aap heeft geen auteursrecht. Alle ins & outs over de zaak vind je hier.

05] Fipronil eieren [juli]

Op 31 juli bracht de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit naar buiten dat er in eieren met bepaalde codes een te hoge dosis van de giftige stof fipronil zit. Het bedrijf Chickfriend had de stof gebruikt tegen bloedluis bij het inspuiten van de eieren. De bestuurders werden opgepakt. Hoe de zaak zich verder ontwikkelt, ontdekken we in het nieuwe jaar. Wel bleek begin december dat eieren nog steeds fipronil bevatten.

06] New York Pizza: fastfoodrestaurant of gewoon restaurant? [augustus]

De Rechtbank Amsterdam bepaalde op 2 augustus dat New York Pizza een fastfoodrestaurant is en geen ‘normaal’ restaurant. De uitspraak werd gedaan in een zaak tussen New York Pizza en de gemeente Amsterdam. De pizzaketen wilde graag een vestiging openen in de Ferdinand Bolstraat, maar de gemeente gaf aan dat in de toch al drukke straat geen ruimte was voor nóg een fastfoodrestaurant. De rechter gaf de gemeente gelijk.

07] Strafbare sliding [augustus]

Op 29 augustus wees het hof in Den Haag een arrest over de strafbare kant van voetbal. De verdachte had zijn tegenspeler getackeld om zo de bal te krijgen. Daarbij kwam de tegenspeler ten val en brak zijn onderbeen en scheenbeen. Ook liep hij een scheurtje opgelopen in zijn enkel. Het hof achtte mishandeling met letsel als gevolg bewezen.

08] Mobiel vasthouden in auto [augustus]

De kantonrechter van de rechtbank Arnhem-Leeuwarden bepaalde eind augustus dat het bedienen van een telefoon, terwijl deze in een daartoe bestemde houder is vastgeklikt, valt onder het vasthouden van een telefoon. Dat vasthouden is strafbaar gesteld in het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RVV). Later dit jaar werd al bekend gemaakt dat ook appen met een mobiel op de fiets strafbaar zal worden gesteld, al moeten we daarvoor nog wachten tot 2019.

09] Staat moet luchtvervuiling beperken [september]

Op 7 september bepaalde de kortgedingrechter in een zaak die was aangespannen door Milieudefensie dat de Nederlandse regering onmiddellijk maatregelen moet treffen om luchtvervuiling aan te pakken op plekken waar die de Europese norm overschrijdt. Er moet zo snel mogelijk een luchtkwaliteitsplan komen en de regering mag geen nieuwe maatregelen nemen die kunnen leiden tot het overschrijden van de normen. De rechter achtte bewezen dat op een aantal punten in Nederland de harde grens voor de uitstoot van fijnstof en stikstofdioxide niet wordt gehaald, terwijl de termijn voor de Staat om die normen te halen al ruim is overschreden.

10] Wildplas-gate [september]

De Amsterdamse Geerte Piening kreeg in mei 2015 een boete van 140 euro voor wildplassen na een avondje stappen. In september van dit jaar probeerde ze die bij de rechtbank aan te vechten door te stellen dat er te weinig vrouwentoiletten zijn. Een hoop mediaheisa na de uitspraak volgde, omdat de kantonrechter de opvallende uitspraak deed dat vrouwen ook maar gewoon naar een mannentoilet moeten. De afloop kennen we, maar wie het nog na wil lezen, vindt hier meer over de zaak.

11] Miljoenenjachtzaak [september]

De rechtbank in Amsterdam bepaalde op 13 september dat de deelnemer die in 2013 tijdens het spel Miljoenenjacht per ongeluk op de rode knop drukte, waarmee het spel werd beëindigd, het spel niet opnieuw mag spelen. De man drukte uit zenuwen op de knop en won daarmee 125.000 euro. Toch was het wel wat zuur toen in zijn koffertje uiteindelijk de vijf miljoen euro bleek te zitten. Hoe de rechtbank tot zijn oordeel kwam, lees je hier.

12] Gedoe rondom de friet-, oliebol- én haringtest AD [september]

Waar in september 2016 al heibel ontstond over de uitslag van de friettest van het AD, werden in 2017 ook de oliebol– én haringtest van het AD kritisch onder de loep genomen. Tegen de haringtest werden zelfs twee aangiftes gedaan, omdat er bij een van de keurmeesters sprake zou zijn van belangenverstrengeling. Om ook een positief nieuwtje te brengen: de uitspraak over de friettest werd genomineerd voor de Klare Taalbokaal voor de beste in begrijpelijke taal geschreven uitspraken.

13] Hoogslaper Leen Bakker [oktober]

Leen Bakker bood eind juli van dit jaar per ongeluk hoogslapers op de website aan voor 24 euro in plaats van 319 euro. Juridisch adviesbureau Aliter Melius spande namens honderden klanten die de goedkope hoogslaper bestelde een kort geding aan, maar trok aan het kortste eind. De rechtbank Breda bepaalde op 2 oktober dat het bedrijf de hoogslapers niet voor de lage prijs hoeft te leveren. Begin november kwam er nog een follow-up: Bol.com bood toen per ongeluk parfum aan voor een fikse korting, maar dat liep met een sisser af.

14] Zaak Anne Faber en tbs [oktober]

‘Ik heb nog nooit zo meegeleefd met iemand die ik niet kende.’ Die gedachte leek de boventoon te voeren bij de dood van Anne Faber, de 25-jarige Utrechtse studente die spoorloos verdween en dertien dagen later levenloos werd teruggevonden, nadat hoofdverdachte Michael P. de plek waar ze lag had aangewezen. De verschrikkelijke gebeurtenis leidde tot de petitie ‘Anne Faber dood door schuld rechtssysteem’ (ruim 400.000 keer ondertekend) en stelde het Nederlandse tbs-systeem ter discussie. Om wat overzicht te bieden in het oerwoud van berichten en informatie schreven we er dit artikel over.

Niet alleen de dood van Anne schokte de samenleving. Ook de moorden op de veertienjarige meisjes Romy en Savannah uit Hoevelaken respectievelijk Bunschoten in juni van dit jaar leidde tot een hoop woede, verdriet en ongeloof, mede omdat de daders erg jong waren. In de zaak van Romy ging het om een eveneens veertienjarige jongen, bij Savannah is een inmiddels zeventienjarige jongen hoofdverdachte.

15] Incidenten Vindicat [oktober]

De Groningse studentenvereniging Vindicat kwam dit jaar verschillende malen negatief in het nieuws. De beurzen van bestuursleden werden als gevolg daarvan ingetrokken. Ook een studentenvereniging in Maastricht kon rekenen op een maatregel: er werd een boete opgelegd van 8.000 euro wegens overschrijding van verschillende gedragsnormen. Meer over de zaken lees je hier.

Verder moest Vindicatlid Wouter B. (24) op 9 november van dit jaar voor de rechter verschijnen. Hij stond tijdens een ontgroening in 2016 met een van zijn voeten op de slaap van een aspirant-lid. Het slachtoffer liep daarbij ernstige hersenschade op. De rechter veroordeelde hem tot een taakstraf van 240 uur en een maand voorwaardelijke celstraf. Daarnaast moest hij een schadevergoeding van 5.000 euro betalen aan het slachtoffer. Wouter B. heeft aangegeven in hoger beroep te gaan.

Vlak na publicatie van dit artikel werd ook bekend dat de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht per direct de subsidie voor het vrouwencorps UVSV en de beurzen van haar zes fulltime bestuursleden opschorten. Er zou sprake zijn van een vijftal incidenten tijdens ontgroeningen bij UVSV die aan het licht kwamen door een undercover programma van Rambam dat 11 januari zal worden uitgezonden. Zo zegt een aspirant-lid tegenover Rambam dat haar astmamedicijnen zijn afgepakt. Een ander geeft aan in het gezicht te zijn gespuugd.

16] Zelfmoord tijdens zitting Joegoslavië-tribunaal [november]

Het filmpje over de zelfmoord van voormalig Bosnisch-Kroatische legercommandant Slobodan Praljak ging in november viral. Het was niet alleen schokkend omdat men live kon volgen hoe Praljak tijdens een zitting van het Joegoslavië-tribunaal een gifflesje aan zijn mond zette, maar ook vanwege de hamvraag: hoe was het mogelijk dat hij het flaconnetje naar binnen smokkelde? De afloop is bekend, hij overleefde het niet.

17] Oplegging levenslange gevangenisstraf blijft mogelijk [december]

Een levenslange gevangenisstraf mag daadwerkelijk levenslang duren, zo bleek op 19 december van dit jaar. Nu het kabinet een nieuwe toetsingsregeling heeft ingevoerd, is die straf volgens de Hoge Raad niet meer in strijd met het EVRM). Meer achtergrondinformatie over het getouwtrek om levenslang vind je hier.

18] Zaak Mitch Henriquez [december]

December was een spannende maand voor de nabestaanden van Mitch Henriquez en de agenten die betrokken waren bij zijn dood in 2015. Eind juni van dat jaar werd Henriquez aangehouden door de politie op een festival in Den Haag omdat hij geroepen zou hebben dat hij een vuurwapen droeg. Na de aanhouding is Henriquez overleden. Overleed hij door acute stress of door de toegepaste nekklem? Dat was een van de hoofdvragen tijdens het proces. De officier van justitie was van mening dat de dood van Henriquez de agenten niet kon worden toegerekend en vroeg vrijspraak voor doodslag en dood door schuld. Het verlossende antwoord kwam op 21 december: de rechter legde zes maanden voorwaardelijk op aan de agenten voor mishandeling. Je vindt hier alles over de zaak.

Lees ook: Dit was het juridische nieuws van 2017!


[poll id=”23″]


#opmerkelijkezaken

Op Facebook plaatsen we regelmatig opvallende zaken uit andere (nationale en internationale) media onder de hashtag #opmerkelijkezaken. Hieronder een selectie van die berichten.