Vluchtelingenwerk stapt naar de rechter wegens forse bezuinigingen van asielminister Marjolein Faber. Voor haar werkzaamheden ontvangt de stichting 21 miljoen euro minder dan zij zegt nodig te hebben. Vluchtelingenwerk vreest hierdoor voor het nog verder vastlopen van het asieltraject.
Vluchtelingenwerk heeft sinds 2010 de wettelijke taak om vluchtelingen en asielzoekers te begeleiden bij hun asielprocedure. Zo geeft de stichting informatie over welke documenten moeten worden aangeleverd bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en verschaft zij duidelijkheid over de rechten en plichten van asielzoekers. Voor het uitvoeren van deze werkzaamheden ontvangt Vluchtelingenwerk jaarlijks een vast bedrag van 13 miljoen euro. Hier bovenop ontvangt de stichting een variabel bedrag, dat wordt berekend aan de hand van het aantal vluchtelingen dat geholpen werd. In 2024 ging het om ongeveer 10 miljoen euro extra.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid liet begin dit jaar weten dat de stichting slechts het vaste bedrag van 13 miljoen euro zal ontvangen. Dit terwijl de organisatie zegt 34 miljoen euro nodig te hebben. “We staan met de rug tegen de muur”, aldus bestuursvoorzitter Frank Candel. Omdat het besluit pas in januari bekend is gemaakt en er niet is voorzien in een overgangsregeling, moet Vluchtelingenwerk per direct beginnen met het afbouwen van werkzaamheden. Candel: “Dit is onbehoorlijk bestuur. Je kunt niet een subsidierelatie van 45 jaar met één pennenstreek beëindigen.”
Gevreesde gevolgen
De stichting vreest voor de gevolgen die het besluit met zich mee zal brengen. Doordat vluchtelingen minder goed worden bijgestaan, zal de asielprocedure minder efficiënt verlopen. Onduidelijkheden over de procedure, zoals de aan te leveren stukken en de termijnen waar asielzoekers zich aan moeten houden, kunnen leiden tot meer (onterechte) afwijzingen. Hierdoor zal de rechterlijke macht ook extra belast worden en moeten asielzoekers langer in de toch al overvolle opvang verblijven.
Ook het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) maakt zich zorgen over de bezuinigingen. Zij voorziet “onrust onder onze bewoners en druk op onze medewerkers om die taak over te nemen”. Maar de ondersteuning en begeleiding die Vluchtelingenwerk biedt, kan het COA niet overnemen. Het COA opereert namelijk, anders dan Vluchtelingenwerk, niet onafhankelijk van de overheid.
Vluchtelingenwerk heeft de problemen proberen aan te kaarten bij asielminister Faber, maar tot op heden zonder succes. De stichting spant daarom een rechtszaak aan tegen het besluit, deze zal op 13 februari plaatsvinden bij de rechtbank Amsterdam. Een woordvoerder van Faber laat weten nog in gesprek te zijn over de afbouw van de subsidie van Vluchtelingenwerk.