Het demissionaire kabinet is niet voornemens de verkeersboetes te verlagen, ondanks een kritisch rapport van het OM. Dit blijkt uit een brief van minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) aan de Tweede Kamer.
De brief van de minister van Justitie en Veiligheid is een reactie op het rapport ‘Boetestelsels in balans’, een in 2023 uitgebracht onderzoek van het Openbaar Ministerie (OM). Hierin onderzocht het OM de verhouding tussen de verschillende (verkeers)boetes in Nederland. Geconcludeerd werd dat er een te groot verschil zit tussen de boetetarieven.
Disbalans
Het probleem is voornamelijk zichtbaar bij de vergelijking van lichtere en zwaardere verkeersdelicten. Boetes voor lichtere vergrijpen, zoals door rood rijden, worden zonder tussenkomst van de rechter opgelegd. De hoogte wordt bepaald aan de hand van vastgestelde tarieven. Zwaardere verkeersdelicten, zoals het rijden onder invloed, komen voor bij de rechter, maar worden soms voor vergelijkbare bedragen afgedaan. Dit komt omdat de rechter bij de beoordeling ook kijkt naar de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. Deze scheefgroei is volgens het OM nog relatief beperkt, maar zal zonder maatregelen steeds groter worden.
Daarnaast is er een disbalans tussen verkeersboetes en boetes voor andere strafbare feiten. Waar een eenvoudige mishandeling vaak met een boete van 400 euro wordt afgedaan, staat op het illegaal parkeren op een invalideplek een boete van 440 euro. Om deze disproportionele verschillen tegen te gaan, pleit het OM voor verlaging van de verkeersboetes of de boetes een aantal jaren niet mee te laten stijgen. Ook de Raad van State liet zich eerder kritisch uit over het verhogen van de verkeersboetes.
Kabinetsreactie
Hoewel Van Weel erkent dat er sprake is van “een ingewikkeld probleem dat over langere tijd is ontstaan”, is hij niet van plan om de aanbevelingen van het OM op te volgen. Het ministerie kan de inkomsten van de boetes, die neerkomen op ongeveer 300 miljoen per jaar, niet missen. Dit zou immers verregaande bezuinigingen op andere onderdelen van het ministerie betekenen. “Met een justitieel apparaat dat al zwaar onder druk staat, is dat geen verantwoorde keuze,” aldus de minister.
In 2023 kondigde Van Weels voorganger Yesilgöz ook aan dat zij het advies van het OM niet op zou volgen. Hoewel de boeteverhoging volgens haar “niet ideaal” was, vond ook zij bezuinigingen nóg onwenselijker.