De laatste tijd zie je steeds vaker misleidend nieuws voorbij komen via digitale platforms. Het Centraal Planbureau heeft nu een advies opgesteld waarin staat wat Nederland en Europa kunnen doen om deze platforms transparanter te maken en misleidend nieuws tegen te gaan. Een van de manieren om dit te bereiken is het invoeren van vergunningen voor social media.
Door Liza Ovsyanko
Het advies geeft aan dat digitale platforms er in verschillende soorten en maten zijn. Er zijn zoekmachines, sociale media en onlinemarktplaatsen waar producten en diensten worden aangeboden. Deze verschillende digitale platforms hebben gemeen dat zij informatiestromen ordenen tussen hun gebruikers. De meeste succesvolle platforms hebben grote invloed op de economie, denk hierbij aan Google, Facebook of bijvoorbeeld Amazon.
De opkomst van de digitale platforms biedt grote economische voordelen voor bedrijven en consumenten. Er is echter ook een downside aan deze opkomst, namelijk dat er veel nepnieuws op wordt verspreid. Het verspreiden hiervan kan tegen lage kosten via digitale platforms. De bestaande regeling voor digitale platforms, die nu voornamelijk is verankerd in mediabeleid, is veelal ontworpen voor offline bedrijven en is ontoereikend voor risico’s die digitale platforms met zich meebrengen.
Het CPB stelt nu een vergunningstelsel voor platforms voor om via vergunningen een middel te hebben om grip te houden op partijen die actief zijn op de snel veranderende markt van platforms. Het CPB is van mening dat er meer transparantie moet komen over hoe digitale platforms prioriteit geven aan bepaalde berichten. Verder zouden ongewenste of schadelijke berichten gemarkeerd of gefilterd moeten worden door platforms. Daarnaast zou er een mogelijkheid moeten zijn voor gebruikers om feedback te geven op wat zij zien.
Het CPB stelt dat alle gebruikers een mogelijkheid moeten hebben een vinkje bij de naam te hebben, om te laten zien dat zij geverifieerd zijn. Ten slotte stelt het CPB voor de zendtijd voor politieke partijen te moderniseren op sociale media. Dat zou duidelijk moeten maken wanneer iets van politieke partijen afkomstig is.
Het advies heeft volgens de hoofdonderzoeker geen bindend geluid en dat hij begrijpt dat andere instanties een andere mening kunnen hebben. Opvallend is wel dat de bedachte maatregelen al door de platforms zelf worden uitgevoerd.