Valt lachgas in de toekomst onder de Opiumwet?

Staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid wil het recreatief gebruik van lachgas verbieden door het middel onder de Opiumwet te laten vallen. Wel mag het lachgas gebruikt worden in de zorg of voor slagroomspuiten in de horeca.

Door Gracièla van Duinkerken

Aanleiding voor de maatregel is een advies van de drugsbeoordelingscommissie CAM. Daarin staat dat het risico van lachgas voor de volksgezondheid “matig tot groot” is. Blokhuis: “De beoordeling van het CAM laat zien dat het recreatief gebruik van lachgas ontzettend schadelijk kan zijn. Een ‘ballonnetje’ is echt niet zo onschuldig als het lijkt.” Volgens Blokhuis zijn de risico’s voor de gezondheid van met name jongeren niet langer acceptabel.

Naast gezondheidsrisico’s, hebben de onderzoekers ook gekeken naar de gevolgen van lachgasgebruik voor de openbare orde en veiligheid. Agressie wordt daarbij niet gezien als een probleem, maar wel maken de onderzoekers zich zorgen over lachgas in het verkeer.  Lachgas verlaagt het reactievermogen en de rijvaardigheid. Daarnaast kunnen bepaalde handelingen, zoals het vullen van ballonnen tijdens het rijden, gevaarlijke situaties opleveren.  Eerder concludeerde de NOS al dat het aantal verkeersincidenten waarbij lachgas in het spel was, de laatste jaren is toegenomen.

Kamermeerderheid

Om lachgas toe te voegen aan de zwarte lijst van softdrugs van de Opiumwet, heeft Blokhuis een Kamermeerderheid nodig. De wisselende reacties vanuit de Kamer laten zien dat dit nog niet zo vanzelfsprekend is.  Zo zijn VVD, D66, PvdA en GroenLinks vooralsnog tegen het verbod. “Een verbod lost niets op. Dat heeft bij andere middelen ook niet geholpen. We moeten gemeenten ondersteunen en veel meer aan voorlichting doen. Bij een verbod gaat lachgas het criminele circuit in, dan heb je er nog minder zicht op,” aldus Rob Jetten van D66. Ook andere reacties vanuit de kamer zijn niet lovend.  VVD-fractievoorzitter Dijkhoff noemt het voorstel een “wassen neus” en een “nogal uit de heup geschoten reactie”Ook buiten de politiek wordt het verbod wisselend ontvangen.

Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid begrijpt de discussie, maar staat wel achter het initiatief van Blokhuis en zegt het debat met de Kamer aan te gaan.

Gemeentes aan zet

Het is nog onduidelijk hoe het verbod uiteindelijk gehandhaafd gaat worden. Het feit dat  Blokhuis een uitzondering wil maken voor “eigenlijke toepassingen” van lachgas, zoals in slagroomspuiten en als verdovingsmiddel in het ziekenhuis, maakt het lastiger. Staatssecretaris Blokhuis en minister Grapperhaus  gaan hierover de komende periode in gesprek met groothandels, detailhandels, horeca en gasproducenten, alsook de zorginspectie, politie en het Openbaar Ministerie.

Het is de vraag of er een Kamermeerderheid komt en als deze er is zal het nog enige tijd duren voor het verbod in werking treedt. Tot die tijd roept Blokhuis gemeenten op om lachgasgebruik zoveel mogelijk zelf terug te dringen. Dat kunnen gemeenten doen met een beroep op plaatselijke verordeningen. Verder vindt hij dat producenten en leveranciers terughoudend moeten zijn met leveren.

Lees ook: ‘Forse boetes voor Amsterdamse lachgasverkoper’