Strafrechtelijk onderzoek naar “grietenpresentatie” binnen studentencorps USC

“Dikke tieten”, “gewoon lekker geil”; het Openbaar Ministerie is een onderzoek gestart naar een bangalijst die is rondgegaan binnen het Utrechtsch Studenten Corps (USC). Verschillende leden zijn al voor onbepaalde tijd geschorst. De situatie doet ook buiten de vereniging veel stof opwaaien. Een overzicht.

Op de lijst – een powerpointpresentatie genaamd “grietenpresentatie jaartje 23” – stonden dertig leden van de Utrechtsche Vrouwelijke Studentenvereeniging (U.V.S.V.). Zij werden daarin gerangschikt op basis van hun uiterlijk. Daarbij werden vaak ook hun namen en adressen vermeld, net als informatie over hun seksleven. Bij vrouwen die minder in de smaak vielen – op de slides “draken” genoemd – stonden ook telefoonnummers, meldt nu.nl.

USC noemt de actie weerzinwekkend en heeft contact gezocht met de Hogeschool Utrecht (HU), de Universiteit Utrecht (UU) en de gemeente Utrecht. “Zodra wij een beter beeld hebben over de situatie, kunnen wij tot een definitieve straf komen. Er mag geen twijfel over bestaan dat dit een zeer zware straf zal zijn, gezien het leed dat de betrokken meisjes is aangedaan,” is te lezen in een verklaring op de website van de vereniging. Hoeveel leden er tot op heden zijn geschorst, is niet duidelijk.

Inmiddels is wel bekend dat verschillende ouders van studentes die voorkomen op de lijst aangifte gaan doen. Zij worden daarbij vertegenwoordigd door advocaat Ina Brouwer, die namens de ouders in een persbericht zegt: “Op een leeftijd waarop je moet kunnen genieten van je studentenleven word je geframed als een walgelijk, weerloos, seksueel object door, nota bene, je eigen medestudenten en mede-corpsleden!”

Reacties

Verschillende andere betrokken partijen hebben ook van zich laten horen. U.V.S.V.-voorzitter Marielotte Riedstra zegt tegen De Volkskrant dat het bestuur “met walging kennis heeft genomen van de powerpointpresentatie waarin onze leden worden afgebeeld als lustobjecten. Het is het zoveelste geval waaruit blijkt dat op een aantal studentenverenigingen seksisme en machocultuur nog steeds de norm is. Dit onacceptabele gedrag moet stoppen”.

De Autoriteit Persoonsgegevens laat aan RTV Utrecht weten: “Er lijkt sprake van een strafrechtelijk vergrijp: smaad, laster. Slachtoffers kunnen bij ons een klacht indienen vanwege privacyschending.” In hetzelfde artikel geeft de Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma aan de vereniging te gaan aanspreken: “Ondanks dat er veel aandacht is voor het probleem en de vereniging afstand van de presentatie neemt, laat de situatie zien dat de beoogde cultuurverandering onder studentenverenigingen nog ver te zoeken is.”

Ook de HU en UU zijn voornamens een ‘stevig gesprek’ te voeren met USC. Zij willen daarbij aansturen op “krachtige maatregelen om dergelijke excessen te voorkomen”.

Tot slot zijn door de Utrechtse fracties van de VVD, GroenLinks en D66 en Student & Starter vragen gesteld aan het college van B&W over de kwestie.

Intentieverklaring, toch incident

In september 2022 tekende USC nog tezamen met 106 andere Utrechtse studie- en studentenverenigingen een intentieverklaring om grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan. Dat kon niet voorkomen dat de vereniging in mei 2023 in opspraak kwam door een incident waarbij studenten ringen gooiden om een fles die in het achterwerk van een stripper zat. Leden die hierbij betrokken waren, werden voor drie maanden geschorst.

Einde nog niet in zicht

De situatie bij USC kan worden toegevoegd aan een steeds langere lijst aan misstanden bij studentenverenigingen. Zo gingen tussen 2014 en 2018 in ieder geval negen verenigingen de fout in, waarbij subsidies werden ingetrokken, leden werden geschorst en onderwijsinstellingen hun handen van verschillende verenigingen aftrokken wegens onder meer vernielingen en grensoverschrijdend gedrag.

U.V.S.V./Vindicat

In dat lijstje met verenigingen komt ook U.V.S.V. voor. Door verschillende incidenten in de introductieperiode van de vereniging in 2017 werden subsidies opgeschort en was het bestuur niet welkom bij academische plechtigheden. In deze periode kwam daarnaast het Groningse Vindicat verschillende malen in het nieuws, waaronder in 2016. In september van dat jaar werden dertien mannelijke leden geschorst naar aanleiding van de publicatie van een bangalijst, waarop de namen van ruim twintig eerstejaars studentes stonden, inclusief telefoonnummer en foto, met een ‘beoordeling’ tussen de een en vijf sterren.

A.S.C-A.V.S.V.

Ook in de afgelopen vijf jaar haalden verschillende incidenten het nieuws. In 2021 werd een ontgroening van de Amsterdamse studentenvereniging A.S.C-A.V.S.V. gestaakt na diverse meldingen over wangedrag binnen acht disputen van de vereniging tijdens de kennismakingstijd. Zo zou een aspirant-lid zijn geslagen met een wijnfles, liep een ander lid een verbrijzelde arm op en raakte een derde aspirant-lid zijn gezichtsvermogen kwijt na aanraking met alcohol.

Een jaar later kwam dezelfde vereniging weer in het nieuws nadat tijdens een ‘herendiner’ bij verschillende speeches te horen was dat vrouwen in koor ‘sperma-emmers’ of ‘hoeren’ werden genoemd. Daarbij werd verder gescandeerd dat ‘de heren de nekken van vrouwen zullen breken, om hun lul erin te steken’.

Tot slot

Het nieuws over het strafrechtelijk onderzoek naar USC komt in dezelfde week als de veroordeling van een oud USC-lid wegens de verkrachting van twee studentes in 2022. Hij kreeg hiervoor drie jaar cel, meldt onafhankelijk HU-nieuwsplatform Trajectum.