Stiekem afdoen van condoom is strafbaar

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft twee mannen vervolgd voor verkrachting, omdat zij tijdens de seks stiekem hun condoom zouden hebben afgedaan. Het OM eiste een jaar celstraf tegen beide verdachten en immateriële schadevergoeding voor de slachtoffers. De rechter heeft onlangs uitspraak gedaan in beide zaken. In één zaak wordt een voorwaardelijke celstraf van drie maanden opgelegd en dient de verdachte 1.000 euro schadevergoeding te betalen. De andere zaak betreft een vrijspraak.

Stealthing

In Nederland zijn dit de eerste rechtszaken waarbij ‘stealthing’ wordt berecht. Stealthing betekent dat het condoom willens en wetens is afgedaan terwijl de sekspartner hiervan niet op de hoogte was en dus denkt dat er veilige seks heeft plaatsgevonden. Dit betekent dat de gevallen waarin een condoom per ongeluk scheurt of afglijdt tijdens de seks niet onder dit begrip vallen.

In Duitsland, Zwitserland en Nieuw-Zeeland is er al een wettelijke bepaling waarin stealthing strafbaar wordt gesteld. In Nederland is dit niet het geval. Toch denkt het OM dat ook binnen de Nederlandse wetgeving stealthing strafbaar kan worden gesteld. Artikel 242 van het Wetboek van Strafrecht omvat verkrachting, waarvan sprake is indien iemand “door geweld of een andere feitelijkheid of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid iemand dwingt tot het ondergaan van handelingen die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam”. Bij ‘feitelijkheden’ kan gedacht worden aan psychisch overwicht vanuit de dader of een afhankelijkheidsrelatie waarin het slachtoffer zich bevindt. Het OM vindt ook dat stealthing hieronder moet vallen.

Door de minister van Justitie en Veiligheid is een wetsvoorstel om seksueel geweld beter aan te pakken neergelegd bij de Tweede Kamer. Zo worden verschillende delictsvormen van aanranding en verkrachting geïntroduceerd, waardoor eerder sprake is van een strafbare handeling.

“You will be fine”

In beide zaken hebben de vrouwen de verdachten via een dating-app ontmoet, waarna zij seks hebben gehad. In de ene zaak ontkent de 28-jarige verdachte dat hij zijn condoom heeft afgedaan en zegt dat er geen onveilige seks heeft plaatsgevonden. Toch stuurde hij naderhand het volgende bericht naar de vrouw: “Okay, I thought you felt it. You will be fine.” De advocaat en het OM zien beide een andere betekenis in dit bericht.

In de andere zaak geeft de 26-jarige verdachte wel toe, maar stelt dat er geen opzet is geweest. Hij zou het condoom namelijk “in the heat of the moment” zijn vergeten, maar hij zou wel de bedoeling hebben gehad om een condoom te gebruiken. “Dat je het vergeet gaat er bij mij niet in”, aldus de officier.

Gevolgen slachtoffer

The Safe Space Club begeleidt en helpt slachtoffers van seksueel geweld. Vorig jaar kregen zij tientallen verhalen binnen van slachtoffers van stealthing. “Van Tinder-dates die niet zo fijn zijn verlopen tot een vrouw die zwanger is geworden en helemaal niet wist hoe dat kon”, aldus oprichter Sara Dekker-Alaoui in het radioprogramma NOS Met het Oog op Morgen.

De gevolgen voor slachtoffers zijn groot. Fysieke gevolgen zijn onder meer de kans op een soa of ongewenst zwanger raken. Daarnaast zijn er ook psychische gevolgen. “Seks is op basis van vertrouwen en wederzijdse instemming. Als je beide niet honoreert, dan laat je iemand ontgoocheld achter”, stelt Dekker-Alaoui.

Uitspraak

De 28-jarige verdachte is veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van drie maanden door de rechtbank in Dordrecht. Daarnaast moet hij een schadevergoeding van 1.000 euro betalen. Er zou volgens de rechtbank geen sprake zijn van verkrachting, omdat de vrouw en de man beide zouden hebben ingestemd met de penetratie. Toch zou wel sprake zijn van dwang, omdat de vrouw gedwongen is om toe te staan dat zij werd gepenetreerd zonder condoom. Dit is een minder zwaar delict dan verkrachting, waardoor de celstraf dus aanzienlijk lager is. De rechtbank oordeelt dat misbruik is gemaakt van het vertrouwen van het slachtoffer. Ook wordt het de man kwalijk genomen dat de vrouw een soa kon oplopen of ongewenst zwanger kon raken. In de andere zaak is de 26-jarige man door de rechter vrijgesproken.