Tientallen slachtoffers van de schietpartij in Alphen aan de Rijn op 9 april 2011 hebben schadeclaims ingediend bij de verzekeraar van de politie. Overlevenden van de schietpartij werden tijdens het drama in Alphen geconfronteerd met ernstig traumatische ervaringen waar zij geestelijk letsel aan overhielden. Naar aanleiding van een bevestigende uitspraak van de Hoge Raad over schadevergoeding zijn advocaten, verzekeraars en slachtoffers bezig met de lastige taak elk slachtoffer een passende schadeclaim toe te kennen.
Door Caspar Bottemanne
Schietpartij Alphen a/d Rijn
Op 9 april 2011 liep Tristan van der Vlis winkelcentrum de Ridderhof in met een wapen en grote hoeveelheid munitie. Binnen enkele minuten vuurde de man meer dan honderd kogels op het winkelend publiek. Zes mensen kwamen door het geweld om het leven, zeventien raakte gewond en de dader schoot zichzelf dood. Aanwezig winkelend publiek en winkeliers zagen zich geconfronteerd met de meest gruwelijke beelden en enkelen van hen hebben hier ernstige gevolgen van ondervonden.
Aansprakelijkheid
Slachtoffers van het incident willen nu schadeclaims voor onder andere geestelijk letsel en bedrijfsschade. Volgens experts gaan de meeste claims om geestelijk letsel. Centraal in de schadeafwikkeling staat de politie. De Hoge Raad oordeelde vorig jaar dat de politie aansprakelijk is voor de schietpartij. De dader, Van der Vlis, had psychische problemen die hem ongeschikt zou moeten maken voor het aanvragen van een wapenvergunning. Desondanks ontving hij een door de politie verstrekte wapenvergunning. De claims zijn ingediend bij de verzekeraar van de Nederlandse politie, dit is Centraal Beheer Achmea.
Shockschade en schadevergoeding
Juridisch gezien is het mogelijk een schadevergoeding te krijgen voor geestelijk letsel, in dit verband gaat het om ‘shockschade’. De eerste keer dat schadevergoeding voor shockschade kon worden gevorderd door de rechter was in het arrest Taxibus. In deze zaak werd een jong meisje door een achteruitrijdende taxibus overreden. De moeder van het meisje snelde naar het meisje toe na een waarschuwing van haar buurvrouw. Bij het kind aangekomen zag de moeder dat de inhoud van de schedel van het meisje naar buiten was gekomen. Deze ervaring was zeer traumatisch, de moeder werd later met ‘post-traumatische stress stoornis’ gediagnosticeerd.
De Hoge Raad stelde dat er in een dergelijke situatie sprake kan zijn van een grond voor vergoeding van schade, de schade was in dit geval de schokschade van het incident en de gevolgen die daaruit volgde. In deze zaak bepaalde de Hoge Raad dat betrokkene, wil hij in aanmerking komen voor schadevergoeding, rechtsreeks met een ongeval geconfronteerd moet zijn. Deze confrontatie moet geestelijk letsel hebben veroorzaakt dat een in de psychiatrie erkend ziektebeeld tot gevolg heeft. Indien aan deze voorwaarde is voldaan kan schadevergoeding worden geëist.
Na de conclusie van de Hoge Raad over het drama in Alphen aan de Rijn heeft de politie en Centraal Beheer Achmea een stichting in het leven geroepen die de claims moet afhandelen. Komende maanden en misschien jaren zullen alle claims worden behandeld. Dit kan lang duren aangezien schadevergoeding per individuele casus behandeld moet worden. De stichting stelt dat er in potentie 140 claims ingediend zullen worden.