Slachtoffers Q-koorts in ongelijk gesteld; wat nu?

Op 27 januari jongstleden kregen 297 Q-koorts patiënten nul op het rekest. Twee advocaten uit Nijmegen hadden een geding tegen de staat gestart namens bijna driehonderd mensen die de Q-koorts hebben of hebben gehad.

Geschreven door Bram de Jong

De schade als gevolg van deze ziekte loopt flink in de cijfers. Schadebedragen variëren van 5000 tot 500.000 euro. Mensen raakten gedurende lange tijd arbeidsongeschikt, bedrijven gingen failliet. De advocaten hadden de staat gedagvaard en verweten hem dat hij niet adequaat had opgetreden toen bekend werd wat de Q-koorts was en hoe deze koorts zich verspreidt. De rechtbank in Den Haag oordeelde echter anders in een vonnis van bijna zeventig pagina’s.

Wat is de Q-koorts?
Q-koorts is een ziekte die ontstaat via geiten. De geiten verspreiden een bacterie die via de lucht besmettelijk is voor mensen. Voornamelijk Noord-Brabant en Limburg hebben last gehad van verspreiding van de bacterie. De Verenigde Staten werken inmiddels aan een vaccin voor mensen. Er bestaat nu wel een vaccin voor geiten dat er voor zorgt dat de geiten niet meer de Q-koorts bacterie kunnen verspreiden, maar helaas is het leed al geschied.

Symptomen van de ziekte zijn een grieperig gevoel, vermoeidheid en hevige hoofdpijn. De helft van de Q-koorts patiënten ervaart echter geen klachten. De bacterie kan ook longontsteking veroorzaken. De ziekte kan uiteindelijk leiden tot chronische infectieziekten. Er zijn zelfs 74 dodelijke slachtoffers te betreuren.

Je kunt je voorstellen dat bovengenoemde ziekte veel ellende kan veroorzaken op het gebied van werk, zorgkosten en eigen huishouding. Naast dit alles speelt natuurlijk ook het feit dat de zogenaamde levensvreugde wordt aangetast. Een schadeclaim kan zo snel oplopen.

Verwijt aan de Staat
De advocaten hebben namens de Q-koortspatiënten aangevoerd dat de overheid onvoldoende heeft geïnformeerd over de voor haar kenbare gevaren van de Q-koorts. Een tweede verwijt dat de Staat treft, aldus de advocaten, is dat zij te lang heeft nagelaten adequate maatregelen te treffen om mensen te beschermen tegen de gevaren van de bacterie.

Ten aanzien van het verwijt dat onvoldoende is geïnformeerd, oordeelde de rechtbank als volgt: De Staat heeft voldaan aan de op haar rustende positieve informatieverplichting over de risico’s van de Q-koorts. Burgers werden in staat gesteld te beoordelen aan welke gezondheidsrisico’s zij blootstonden of hadden blootgestaan. Hiervoor was het medium www.rijksoverheid.nl voldoende naast enkele persberichten, aldus de rechtbank.

De rechtbank oordeelde ook dat de staat bij het treffen van maatregelen ter bestrijding van de Q-koorts niet onrechtmatig heeft gehandeld jegens de slachtoffers. Voor de procedure tegen de staat gaf de nationale ombudsman aan dat excuses van de staat op zijn plek waren. Die excuses bleven echter uit. Het heeft tot een rechtszaak moeten komen.

En nu?
Nu de slachtoffers in het ongelijk zijn gesteld, zullen vervolgstappen moeten worden overwogen. Dat is dan ook wat de advocaten nu doen. De mogelijkheid van beroep staat open, maar ook wordt aansprakelijkheid van de geitenboeren zelf onderzocht.

Kortom, de zaak is nog niet afgerond.