Rechtbank Utrecht heeft besloten dat de kleur van de iconische Rubiks kubus auteursrechtelijk beschermd is. Dat geldt echter niet voor de vorm. Zo mogen kubussen met gekleurde vlakken niet worden nagemaakt, maar andere varianten met plaatjes wel.
Door Liza Ovsyanko
De Nederlandse speelgoedhandelaar Beckx verkocht verschillende versies van draaikubussen. Twee daarvan bestonden, net als de oorspronkelijk Rubiks kubus uit gekleurde vlakken: de Magic Cube en dezelfde variant in sleutelhanger-vorm. Verder verkocht Beckx ook een volledig roze kubus (Pink Cube), een Sudoku Cube en een Kama Sutra Cube.
Rubiks vond dat speelgoedfabrikant Becks zijn auteursrecht schond. De rechtbank heeft vastgesteld dat aan de Rubiks kubus inderdaad auteursrechtelijke bescherming toekomt. Rubik zou namelijk bepaalde keuzes gemaakt hebben die creatief zijn en niet technisch of functioneel zijn bepaald. Het gaat om de kleurkeuze en vormgeving ervan, in combinatie met de zwarte randjes om de kleurvlakjes.
De varianten met gekleurde vlakken moest Becks uit de schappen halen, maar de andere versies mogen verkocht blijven worden. Het Europese hof had al eerder besloten dat de vorm van de Rubiks kubus niet auteursrechtelijk beschermd kan worden. Het Hof ging mee met de advocaat-generaal die vond dat bescherming van elk type driedimensionale puzzel die een vergelijkbare kubusvorm heeft strijdig is met het algemeen belang. Volgens het Hof mag merkrecht er niet toe leiden dat een bedrijf een monopolie krijgt op technische oplossingen of gebruikskenmerken. De puzzel kan niet als merk worden beschermd en kan dus makkelijk worden nagemaakt.