Michael P. is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 28 jaar en tbs met dwangverpleging voor het verkrachten, van haar vrijheid beroven en doden van Anne Faber. Een korte uiteenzetting van de uitspraak én antwoord op de vraag: is deze straf uitzonderlijk?
Voor de rechtbank Midden-Nederland was het duidelijk: P. moet zo lang mogelijk uit de maatschappij worden gehouden en hem daarin niet onbehandeld terug laten keren. Bij de opgelegde straf werd ook meegenomen dat hij verschillende medewerkers van het Pieter Baan Centrum mishandelde.
Gekwalificeerde doodslag
Zowel het Openbaar Ministerie als de rechtbank meenden dat moord niet kon worden bewezen: er was onvoldoende bewijs voor voorbedachte rade. Wel stelt de rechtbank vast dat P. nadat hij Anne tegenkwam doelbewust heeft gehandeld en niet impulsief vanuit woede en achterdocht. Volgens de rechtbank maakte P. zich daarmee schuldig aan gekwalificeerde doodslag: hij doodde Anne om de verkrachting en vrijheidsberoving te verhullen.
Matigend effect strafmaat
Een tweetal aspecten in deze zaak konden eventueel leiden tot strafvermindering. Tijdens de aanhouding van P. gebruikten de betreffende agenten geweld en werd P. niet op zijn zwijgrecht gewezen. Volgens de rechtbank een onherstelbaar vormverzuim, maar niet genoeg om gevolgen aan de strafmaat te verbinden.
Wél neemt de rechtbank mee dat de 28-jarige P. lijdt aan een persoonlijkheidsstoornis met borderline en antisociale kenmerken. Ook is hij afhankelijk van alcohol, drugs en Ritalin. De rechtbank concludeert dat hij (licht) verminderd toerekeningsvatbaar is en kiest daarom voor 28 in plaats van dertig jaar gevangenisstraf.
‘Perverse wensen’
Volgens de rechtbank is de opgelegde straf passend met het oog op vergelding en bescherming van de maatschappij. P. veroorzaakte de dood van Anne nog voordat hij zijn straf voor twee andere verkrachtingen had uitgezeten. ‘Hij is een gewetenloze en niets ontziende man die zijn eigen perverse wensen laat voorgaan boven het leven en welzijn van zijn medemensen,’ aldus de rechtbank. Expres wordt niet gekozen voor een levenslange gevangenisstraf, omdat dat op termijn zou kunnen betekenen dat P. zonder adequate behandeling terugkeert in de maatschappij.
Betekenis straf
Volgens strafrechtadvocaat Wim Anker is de straf niet uniek, maar wel uitzonderlijk. Beroepsgenoot Jan-Jesse Lieftink vindt het opmerkelijk dat tbs hier als een zwaarder middel wordt neergezet dan een levenslange gevangenisstraf. ‘Het idee van tbs is terugkeren in de maatschappij, de gedachte achter levenslang is niet terugkeren in die maatschappij. Levenslang is ook echt levenslang. Tegenwoordig komt er bij levenslang na 25 jaar een toetsingsmoment, maar dat is niet om terug te keren in de maatschappij,’ vertelt hij aan RTL Nieuws.
In het kort
Op 29 september 2017 komt P. tijdens een regenachtige middag in botsing met Anne. Na een discussie dwingt hij haar de bosjes in te lopen, waarna ze wordt verkracht. Vervolgens wordt ze geboeid met tiewraps op zijn scooter richting vliegbasis Soesterberg vervoerd. Nadat ze de aandacht van een passerende fietser probeert te trekken, snijdt hij haar keel door en begraaft haar lichaam. Een dag later verplaatst hij het stoffelijk overschot naar Zeewolde en wist de sporen uit. Familie, politie en kennissen zoeken twee weken naar Anne voordat P. haar vindplaats prijsgeeft. Een reconstructie is hier te vinden.
Lees de hele uitspraak hier.