De Raad van State plaatst kanttekeningen bij het plan van het kabinet om verkeersboetes te verhogen. Vanaf 2024 zullen alle verkeersboetes met 10% verhoogd worden om gaten in de begroting te dichten, maar dit vindt het adviesorgaan geen goede reden.
De verkeersboetes hebben tot doel “de verkeersveiligheid te vergroten,” zo stelt de Raad van State in haar advies. Om de hoogte van een boete te bepalen moet dus gekeken worden naar de aard en de ernst van de overtreding. Wanneer de enige reden tot verhoging van de boetes begrotingstekorten zijn, rijst de vraag of de hoogte van het bedrag nog wel evenredig is. Het adviesorgaan stelt niet dat de verhoging van de boetes direct geschrapt moet worden, maar adviseert om “eerst te onderzoeken wat de effecten zijn van het verhogen van de boetes.” Wanneer uit dat onderzoek blijkt dat de verhoging niet noodzakelijk is, adviseren zij af te zien van het kabinetsplan.
Kritiek van het OM
In mei 2023 bracht het Openbaar Ministerie (OM), in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid, een rapport uit over het boetestelsel in Nederland. Hieruit blijkt dat “er binnen de samenleving, zowel bij de burger, de handhaving alsook de Rechtspraak, een afnemend draagvlak is voor de toenemende hoogte van geldboetes.” Daarnaast hebben burgers minder draagkracht door de hoge inflatie, waardoor de huidige boetes meer effect hebben. De verhouding tussen verkeersboetes en andere strafbare feiten komt ook verder onder druk te staan. Ter illustratie: illegaal parkeren op een invalidenplek wordt beboet met 440 euro, terwijl er bij een (eenvoudige) mishandeling vaak genoegen wordt genomen met een boete van 400 euro. Het OM komt dan ook tot de conclusie dat de verkeersboetes te hoog zijn en ze juist verlaagd zouden moeten worden.
Reactie uit Den Haag
Demissionair minister Yesilgöz kondigde in september dit jaar aan de verkeersboetes te verhogen, ondanks het negatieve advies van het OM. Zij vond dat zij moest kiezen tussen bezuinigingen bij bijvoorbeeld politie of het Openbaar Ministerie, of boetes verhogen. Hoewel dat volgens haar ook “niet ideaal” is, heeft ze voor het laatste gekozen. Tegelijkertijd geeft ze ook aan goed te gaan kijken hoe het boetestelsel beter in balans kan worden gebracht.