Ook in 2024 weer toename van agressie tegen journalisten

In Nederland is het aantal meldingen van incidenten tegen journalisten in 2024 opnieuw gestegen, zo meldt PersVeilig. Journalisten hebben in het afgelopen jaar 249 incidenten gemeld, een stijging ten opzichte van de 218 meldingen in 2023 en de 198 meldingen in 2022. Deze trend zet voort na een daling in het coronajaar 2021, toen er 271 meldingen waren.

Demonstraties en rellen waren vaak aanleiding voor bedreiging, intimidatie of fysiek geweld tegen journalisten, bijna drie keer zo vaak als het voorgaande jaar (43 tegenover 15 incidenten). De meldingen varieerden van bedreiging (99 keer), discriminatie of intimidatie (72 keer), tot fysiek geweld (56 keer). Het aantal fysieke aanvallen op journalisten is opvallend gestegen, van 29 gevallen in 2023 naar 56 in 2024, waarvan 31 meldingen betrekking hadden op mishandeling. Verbale en online agressie zijn de meest voorkomende vormen van agressie, met 68 gevallen van mondelinge agressie en 46 incidenten via sociale media.

Bescherming

De organisatie PersVeilig, een samenwerking tussen de journalistenvakbond NVJ, het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren, politie en justitie, zet zich in om journalisten te beschermen tegen geweld en agressie. Dankzij hun inspanningen was het Sunneklaasfeest op Ameland in 2024 probleemvrij voor journalisten, in tegenstelling tot de gewelddadigheden tijdens het feest in 2023.

Daarnaast worden journalisten in Nederland extra beschermd door de strafwet in geval van bedreiging. Artikel 285 lid 5 van het Wetboek van Strafrecht bepaalt dat de gevangenisstraf voor bedreiging met een derde kan worden verhoogd indien het feit wordt gepleegd tegen een journalist. Daarnaast verhoogt het Openbaar Ministerie de strafeis met 200% in gevallen van agressie of geweld tegen journalisten.

Hofman-incident

Een voorbeeld van de dreiging waarmee journalisten te maken krijgen, is het incident waarbij Chris T. wordt vervolgd voor poging tot moord op tv-presentator Tim Hofman. T. liep op de avond van 6 september 2023 gewapend het pand van BNNVARA op het Mediapark binnen en zei dat hij Hofman wilde doodschieten. Na uren door Hilversum te hebben gefietst, keerde hij terug naar het BNNVARA-gebouw en werd gearresteerd. Hofman pleit niet voor een hoge straf, maar voor een goede behandeling van Chris T. De presentator benadrukt dat de bedreiging tegen hem maatschappelijk relevant is, omdat het idee om een mediamaker te vermoorden vanwege zijn uitspraken of werk indruist tegen de fundamenten van persvrijheid en vrijheid van meningsuiting.