Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), politie en Openbaar Ministerie (OM) werken samen om de forensische opsporing naar een hoger niveau te tillen. Eén van de nieuwe proefprojecten is een DNA-technologie die het mogelijk maakt om complexe DNA-profielen herhaald te vergelijken met sporen in de landelijke databank. Verwacht wordt dat met deze techniek zowel nieuwe als oude, nog onopgeloste strafzaken kunnen worden opgelost.
Door Kirsten Rolloos
Jaarlijks worden zo’n 20.000 profielen aan de landelijke DNA-databank toegevoegd. Het kan dus lonen om DNA-profielen van onopgeloste strafzaken vaker opnieuw door de databank te halen. Op dit moment is dat voor zogeheten complexe DNA-profielen nog een tijdrovend klusje. Een complex profiel wil zeggen dat het bijvoorbeeld te weinig erfelijk materiaal bevat of erfelijk materiaal van meerdere personen. Deze profielen kunnen daarom niet worden toegevoegd aan de landelijke DNA-database voor strafzaken. Het herhaaldelijk vergelijken van deze profielen met de database moest tot nu toe dus handmatig. Vaak gebeurde dat maar één keer, waarna de profielen op de plank belandden.
Met de nieuwe software wordt dit proces geautomatiseerd. Dit betekent dat het mogelijk wordt om ook complexe DNA-profielen herhaaldelijk te vergelijken met sporen in de landelijke DNA-databank. Ruud Staijen, programmadirecteur Forensische Opsporing bij de politie, heeft hoge verwachtingen van de nieuwe technologie. Volgens Staijen is er ‘goede hoop dat dit gaat leiden tot nieuwe ‘hits’ in strafzaken’.
Andere innovaties
Naast het dna-project lopen er nog meer proefprojecten waarmee politie, OM en het NFI de forensische opsporing willen verbeteren. Zo is er afgelopen maand een proef gestart met een mobiel forensisch lab. De politie-eenheden Amsterdam en Midden-Nederland beschikken daardoor nu over een bus waarmee gecertificeerde medewerkers op locatie DNA-sporen direct kunnen onderzoeken en door het NFI kunnen laten analyseren. Normaal gesproken duurt dat proces zo’n 20 dagen. Verder wordt er gewerkt aan de digitalisering van cold case-dossiers.
Naar verwachting kan de nieuwe DNA-technologie in de eerste helft van 2021 worden ingezet. Het NFI legt momenteel de laatste hand aan de benodigde software. In eerste instantie zal de technologie worden gebruikt voor zwaardere strafzaken, zoals moordzaken, zedenzaken of roofovervallen. Als eerste komen nieuwe strafzaken waarin complexe DNA-profielen worden gevonden aan de beurt voor herhaaldelijk onderzoek. Later zullen ook duizenden onopgeloste strafzaken aan de beurt komen.