Nieuw-Zeeland overweegt momenteel een verbod op de verkoop van sigaretten voor iedereen die na 2004 is geboren. Het land wil in 2025 rookvrij zijn.
Door Bo Geurts
Volgens minister Ayesha Verrall van Volksgezondheid van Nieuw-Zeeland is een nieuwe aanpak nodig. Het verkoopverbod kan er komen door geleidelijke verhoging van de leeftijd waarop sigaretten mogen worden gekocht. Hierdoor moet het land over vier jaar volledig rookvrij zijn. In Nederland is de ambitie om in 2040 een rookvrij land te zijn.
Vanwege de hoogte sterfte aan tabak, moet er een tabak-ontmoedigingsprogramma komen. Daarvoor is niet alleen het verkoopverbod nodig, maar ook het aanzienlijk verlagen van het nicotinegehalte in tabaksproducten, het verbieden van filters, het vaststellen van een minimumprijs voor tabak en het terugschroeven van het aantal verkooppunten.
De voorgenomen plannen kunnen wel gevaar opleveren van verdringing van sigarettenverkoop naar de zwarte markt. De Nieuw-Zeelandse regering erkent dit gevaar ook.
Juridische haalbaarheid
In Nederland worden niet direct ingrijpende maatregelen genomen. Over wet- en regelgeving wordt met de politiek gepraat en over zichtbaarheid van sigaretten met supermarkten. Maar is het wel juridisch haalbaar om een sigarettenverbod in Nederland in te voeren? Brigit Toebes, hoogleraar gezondheidsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, denkt dat met zo’n maatregel toekomstige generaties verzekerd zijn van een gezondere omgeving om in op te groeien. Daarnaast denkt ze wel dat het verbod discriminatie kan opleveren.
Bij het beschermen van toekomstige generaties wordt natuurlijk meteen gedacht aan de Urgenda-Zaak. Hoewel die zaak wel tot het gevolg heeft geleid dat de CO2-uitstoot omlaag moet, zal een zaak tegen de tabaksindustrie vooralsnog geen kans van slagen hebben. Het gerechtshof in Den Haag heeft namelijk geoordeeld dat tabaksfabrikanten niets illegaals doen.