“Niet gevaccineerd? Niet welkom op de kinderopvang”

Het wel of niet vaccineren van kinderen blijft onderwerp van discussie. D66-Kamerlid Rens Raemakers gaat een wetsvoorstel indienen waardoor het wettelijk mogelijk wordt dat kinderopvangcentra niet-gevaccineerde kinderen kunnen weigeren. Een meerderheid van de Kamer steunt dit voorstel van D66.

Door Gracièla van Duinkerken

In Nederland worden kinderen gevaccineerd om ze te beschermen tegen (soms dodelijke) infectieziekten. Deelname aan het Rijksvaccinatieprogramma is echter niet verplicht. Om deze reden kunnen en mogen niet-gevaccineerde kinderen niet geweigerd worden door een kinderopvang. Dit kan veranderen met het initiatiefwetsvoorstel.

Daling vaccinatiegraad

Het succes van het Rijksvaccinatieprogramma ligt in het feit dat de meeste kinderen gevaccineerd zijn. Om een besmettelijke ziekte als mazelen uit te bannen, is een vaccinatiegraad van minstens 95 % nodig. Door bijna iedereen te vaccineren komt een ziekte minder voor en is iedereen beschermd tegen de ziekte. Een hoge vaccinatiegraad zorgt er namelijk voor dat kwetsbare jonge kinderen die nog niet gevaccineerd zijn, maar ook kinderen waarbij de vaccinatie niet goed werkt, beschermd worden door de immuniteit van de groep (groepsimmuniteit).

Er bestaan zorgen nu er al jaren sprake is van een dalende vaccinatiegraad. Uit cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) blijkt dat nog maar 90,2% van alle tweejarigen in Nederland vorig jaar volledig was gevaccineerd tegen ziektes zoals mazelen en kinkhoest. Dit percentage ligt dus onder de benodigde vaccinatiegraad.

Vaccinatie-weigeraars

Zoals te lezen valt in dit nieuwsartikel zijn er ouders die, om verschillende redenen, weigeren hun kinderen te laten vaccineren. Klaas Dijkhoff, VVD-fractievoorzitter, was in een column fel tegen vaccinatie-weigeraars en zei onder meer: “Het kleine leed van een prik valt in het niet bij de risico’s die kinderen anders lopen”, en “Vaccinatie is een kwestie van onze kinderen beschermen en het is een kwestie van elkaars kinderen beschermen”.

Het vaccineren van je kind is niet alleen een persoonlijke aangelegenheid waarbij je alleen voor je eigen kind beslist. Dit heeft te maken met de eerder genoemde groepsimmuniteit.

Oplossingen

Verschillende ideeën zijn in de loop der jaren geopperd om de vaccinatiegraad te verhogen en zo betere bescherming voor de kinderen te waarborgen. De minst ingrijpende oplossing is betere voorlichting voor ouders.

VVD-minister Schippers heeft in de vorige kabinetsperiode geprobeerd de vaccinatiegraad te verhogen door op bijvoorbeeld crèches de vaccinatiegraad openbaar te maken. Hierdoor zouden ouders aan de hand van die informatie de keuze kunnen maken om hun kind aan risico’s bloot te willen stellen (bij een lage vaccinatiegraad) en worden ouders tegelijkertijd geprikkeld om hun kinderen te laten vaccineren. Dit idee bleek in strijd met de privacyregels.

De meest vergaande oplossing is de algemene vaccinatieplicht. Een iets beperktere variant is een vaccinatieplicht voor toegang tot kinderopvang. De vaccinatieplicht geldt dan alleen wanneer je een kind naar een kinderopvang wil brengen. Beide vormen stuiten op veel kritiek.

D66-voorstel

Het voorstel van D66 geeft een kinderopvang de mogelijkheid om niet-gevaccineerde kinderen te weigeren, maar creëert geen vaccinatieplicht. Aan kinderopvangcentra wordt de keuze gelaten of ze niet-gevaccineerde kinderen wel of niet willen weigeren. Dit betekent dus niet dat niet-gevaccineerde kinderen bij geen enkele kinderopvang meer terechtkunnen. Dit zal anders zijn wanneer blijkt dat elke kinderopvang van deze weiger-mogelijkheid gebruik gaat maken.

Het initiatiefwetsvoorstel zou onder meer kunnen botsen met het grondrecht op vrijheid van godsdienst en tast de keuzevrijheid in het kiezen van een kinderopvang aan. Daarnaast kan de vraag opdoemen of het wetsvoorstel daadwerkelijk gaat bijdragen aan het doel. Kinderen kunnen namelijk ook buiten de opvang besmet raken. Volgens Hans van Vliet, programmamanager bij het RIVM, gaat het om de vaccinatiegraad van de maatschappij in haar geheel, en niet alleen binnen een gebouw.

Raemakers verwacht het wetsvoorstel na de zomervakantie in te dienen. Wordt ongetwijfeld vervolgd.