Europese wetgeving die kindermisbruik tegen moet gaan kan nog altijd niet op de steun van Nederland rekenen. Nederland is tegenstander van dit wetsvoorstel omdat experts vrezen voor de privacy-gevolgen, maar na het maken van aanpassingen hoopte de Europese Unie op steun.
De Europese Unie werkt al jaren aan wetgeving die online kindermisbruik tegen moet gaan. In 2022 resulteerde dit in een wetsvoorstel dat het mogelijk moest maken alle beelden die online verstuurd worden te controleren. Foto’s op die openbaar op sociale media staan, kunnen al gecontroleerd worden. Privéberichten daarentegen zijn versleuteld: alleen de ontvanger kan het bericht bekijken. Het wetsvoorstel moet daar verandering in brengen door het mogelijk te maken ook deze berichten te checken. Deze controle zou niet alleen door een medewerker kunnen worden uitgevoerd, maar ook door een AI-tool.
Nederlandse blokkade
Het merendeel van de Europese lidstaten is voorstander van het voorstel. Nederland behoort nog altijd tot de kleine groep lidstaten die tegen is. “Met dit voorstel gaat software de hele dag meekijken in onze privéste communicatie. Alle beelden die je verstuurt, worden gecontroleerd en centraal gemeld,” aldus voormalig AIVD-toezichthouder Bert Hubert. “Europa gaat bedrijven als Apple, Google en Meta […] vragen om alle Europeanen in de gaten te houden.”
Om dwarsliggende landen over te halen werd het wetsvoorstel recentelijk aangepast. Het is de bedoeling dat de versleuteling in stand blijft en dat alleen vóór het versturen van een foto of video er gekeken wordt of het om beelden van misbruik gaat. Rejo Zenger, adviseur bij privacyorganisatie Bits of Freedom, stelt dat de aanpassingen slechts cosmetisch zijn. “Vergelijk het met briefgeheim, de overheid belooft dat post onderweg niet wordt geopend. Maar ze kijken wel over je schouder als je de brief aan het schrijven bent.”
Het was enige tijd onduidelijk of het nieuwe kabinet door deze aanpassingen overstag zou gaan. Tegenstanders vreesden voor steun en waarschuwden het kabinet met een brief, die onder andere getekend werd door Kamerleden en diverse cybersecuritybedrijven. “In de fysieke wereld scheur je zonder verdenking andermans post ook niet open,” was er in de brief te lezen. David van Weel, minister van Justitie en Veiligheid, heeft begin oktober in een Kamerbrief laten weten dat Nederland zich zal onthouden van stemming. “De zorgen van het kabinet over de bescherming van in het geding zijnde fundamentele grondrechten […] zijn op dit moment onvoldoende weggenomen.”