De internationale kinderrechtenorganisatie KidsRights stelt op basis van wereldwijd onderzoek samen met de Erasmus Universiteit Rotterdam dat Nederland de kinderrechten een stuk minder goed naleeft dan andere westerse landen. In de KidsRights Index 2024 is Nederland met twaalf plaatsen gedaald op het gebied van gezondheidszorg voor kinderen. Dit komt onder andere door een afnemende inentingsgraad. Ook blijft verbetering uit van andere fundamentele kinderrechten.
De KidsRights Index is de eerste en enige mondiale ranglijst die jaarlijks systematisch meet hoe kinderrechten in landen worden gerespecteerd op basis van zes domeinen: leven, gezondheid, onderwijs, bescherming, creëren van een gunstig klimaat voor de rechten van het kind en klimaatverandering.
Nederland is met twaalf plaatsen gedaald op het gebied van gezondheidszorg. De afnemende vaccinatiegraad van kinderen speelt hierbij een rol. De vaccinatiegraad tegen de mazelen ligt voor het eerst sinds jaren onder de 90%, wat onder de kritieke grens ligt. Voor de juiste bescherming van de bevolking is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie een vaccinatiegraad nodig van minimaal 90%. De houding van ouders heeft een grote invloed op de dalende vaccinatiegraad.
Op het domein van klimaatverandering is Nederland met vijf plaatsen gestegen, dankzij het ambitieuze klimaatbeleid van ons land. Dit lijkt echter het enige domein te zijn waarop Nederland verbetert. Vorig jaar maakte Nederland een grote val, namelijk van plaats vier naar plaats twintig. Sinds 2015 heeft Nederland geen vooruitgang meer geboekt op de indicatoren non-discriminatie, respect voor de mening van het kind, wetgeving, middelen en beschikbare data over de situatie van kinderen.
Naar verhouding gaat een zeer laag percentage van het beschikbare overheidsbudget naar kinderen. Nederland past het beginsel van het belang van het kind onvoldoende toe bij keuzes die kinderen beïnvloeden. De lange wachtlijsten in de jeugdzorg en jeugdbescherming maken dit niet veel beter. De overheid biedt niet de benodigde zorg of bescherming voor een grote groep kwetsbare kinderen. Bovendien is sprake van regionale kansenongelijkheid; bepaalde groepen Nederlandse kinderen hebben minder toegang tot onderwijs of jeugdzorg.
De voorzitter van KidsRights, Marc Dullaert, vindt dat het kabinet in zijn planvorming voorrang moet geven aan de huidige en toekomstige generaties kwetsbare kinderen en jongeren. Nederland moet de problemen in de jeugdzorg, jeugdbescherming, kinderarmoede en het gebrek aan opvang voor kinderen in asielzoekerscentra aanpakken.
De verslechterde positie van Nederland op de KidsRights Index kan gezien worden in verband met het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Artikel 3 van het verdrag bepaalt dat bij alle maatregelen betreffende kinderen de belangen van het kind de eerste overweging dienen te zijn. Nederland past dit onvoldoende toe bij beleidskeuzes die invloed hebben op kinderen.
Artikel 24 van het verdrag verplicht staten om de hoogste standaard van gezondheidszorg voor kinderen te waarborgen. De dalende vaccinatiegraad en de tekortkomingen in de gezondheidszorg voor kinderen wijzen op schendingen van dit recht.
Artikel 27 benadrukt het recht van ieder kind op een voldoende levensstandaard. Dit komt in gevaar door kinderarmoede en regionale kansenongelijkheid.