De University Women of Europe heeft in 2016 tegen meerdere landen, waaronder Nederland, een rechtszaak aangespannen bij het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR). Volgens het ECSR heeft Nederland het Europees Sociaal Handvest geschonden omdat het te weinig heeft gedaan om ervoor te zorgen dat vrouwen met hetzelfde werk net zoveel verdienen als mannen.
Door Lisanne Wigboldus
Schending Europees Sociaal Handvest
De University Women of Europe is een netwerk van afgestudeerde vrouwen en komt op voor de rechten van vrouwen in Europa. In het Europees Sociaal Handvest van de Raad van Europa zijn verschillende rechten opgenomen, waaronder het recht op gelijke kansen en het recht op gelijke behandeling. Hieronder valt onder andere het recht op gelijke beloning. Het voorgaande blijkt uit artikel 1 van het Europees Sociaal Handvest:
“All persons must be treated equally and discrimination on any grounds is prohibited.”
Nederland heeft artikel 1 van het Europees Sociaal Handvest geïmplementeerd in artikel 7:646 BW. Uit dit artikel blijkt het volgende:
“De werkgever mag geen onderscheid maken tussen mannen en vrouwen bij het aangaan van de arbeidsovereenkomst, het verstrekken van onderricht aan de werknemer, in de arbeidsvoorwaarden, bij de arbeidsomstandigheden, bij de bevordering en bij de opzegging van de arbeidsovereenkomst.“
In aanvulling op het voorgaande heeft Nederland aangetoond verschillende maatregelen te nemen, waaronder de maatregelen die bekend zijn gemaakt in het Actieplan Arbeidsdiscriminatie 2018-2021. Desondanks is het ECSR van mening dat de maatregelen meetbare effecten moeten opleveren en dat is volgens het ECSR in Nederland niet het geval. Dit blijkt onder andere uit het onderzoek van het CBS uit 2018. Hieruit blijkt dat mannen in het bedrijfsleven gemiddeld 19% meer verdienen dan vrouwen.
Transparantie
Het ECSR is van mening dat loontransparantie een effectief instrument is om het recht op gelijke beloning veilig te kunnen stellen:
“The Committee considers that the possibility of making job comparisons is essential to ensuring equal pay. Lack of information on comparable jobs and pay levels could render it extremely difficult for a potential victim of pay discrimination to bring a case to court.”
Loontransparantie draagt volgens het ECSR namelijk bij aan het vaststellen van discriminatie op grond van geslacht en het zorgt ervoor dat bijvoorbeeld werknemers, maar ook relevante autoriteiten, in actie kunnen komen.
Ook staat er volgens het ECSR niet in de Nederlandse wet wanneer sprake is van hetzelfde werk. Daardoor het voor werkgevers, maar ook voor werknemers, lastig om vast te stellen wanneer daar sprake van is en wanneer dus gelijk beloond moet worden. Daarom moet in de wet komen te staan waar werkgevers naar moeten kijken om vast te stellen of sprake is van hetzelfde werk. Je kunt hierbij denken aan het soort werk, de training die je ervoor moet volgen maar ook de omstandigheden waarin mensen werken.
Acties
Het College voor de Rechten van de Mens (hierna: het College) heeft in dezelfde rechtszaak advies gegeven aan het ECSR. In dit advies is het College ingegaan op de loonsituatie in Nederland en wat de overheid hieraan zou kunnen doen.
Eén van de acties die het College benoemt is dat de overheid in de wet zou moeten vastleggen dat werkgevers open moeten zijn over hun beloningssystemen. De overheid zou bijvoorbeeld kunnen eisen dat werkgevers rapporteren over beloningssystemen. Hierop zou de overheid dan controles moeten uitvoeren. Meer transparantie over het loon zou betekenen dat werknemers kunnen zien hoe de werkgever het salaris berekent, waardoor het voor werknemers makkelijker wordt om te vragen om gelijk loon voor hetzelfde werk.