Milieuorganisaties, waaronder Fossielvrij NL en Europese groepen zoals Dryade en Protect our Winters Austria, hebben een klimaatzaak aangespannen tegen de Europese Commissie. De zaak draait om de inclusie van vliegtuigen en schepen in de Europese taxonomie voor duurzame investeringen. Dit is een systeem dat groene investeringsmogelijkheden moet identificeren voor bedrijven en financiële instellingen.
De organisaties stellen dat bepaalde schepen en vliegtuigen onterecht als duurzaam worden geclassificeerd. Dit leidt volgens hen tot greenwashing. Het gaat onder meer om schepen die op vloeibaar aardgas (LNG) varen en vliegtuigen die een mix van kerosine en biobrandstoffen gebruiken. Volgens de ngo’s lekken LNG-schepen methaan. Ook voldoet het gebruik van kerosine, zelfs gedeeltelijk vermengd met duurzamere brandstoffen, niet aan de klimaatdoelstellingen van het Parijsakkoord.
Eerder probeerden de organisaties via een formeel verzoek de Europese Commissie ervan te overtuigen om de criteria in de taxonomie te herzien, maar dit verzoek werd afgewezen. De Commissie stelde dat de huidige criteria wel degelijk aansluiten bij het Parijsakkoord. Hierop besloten de milieuorganisaties naar het Europees Hof van Justitie te stappen om de criteria aan te vechten.
Deze zaak staat niet op zichzelf. Zo heeft Greenpeace eerder ook al een juridische procedure gestart tegen de opname van aardgas in de Europese taxonomie. Ook in die zaak wordt betoogd dat de Europese Commissie investeringen in fossiele brandstoffen onterecht als duurzaam bestempelt. Beide zaken maken deel uit van een bredere juridische trend waarin ngo’s klimaatbeleid proberen af te dwingen via de rechter.
Verband met de Urgenda-zaak
De huidige procedure tegen de Europese Commissie roept herinneringen op aan de bekende Urgenda-zaak in Nederland. In die zaak dwong de rechter de Nederlandse staat tot strengere klimaatmaatregelen, omdat het bestaande beleid niet voldeed aan de internationale klimaatdoelstellingen. Net zoals in de Urgenda-zaak, argumenteren de eisers in deze nieuwe procedure dat de huidige maatregelen en classificatiesystemen van de EU onvoldoende zijn om de klimaatcrisis aan te pakken.
Als deze zaken succesvol zijn, kan een precedent geschapen worden voor verdere klimaatactie in Europa. Door juridische stappen te ondernemen hopen de milieuorganisaties de Europese Commissie te dwingen om strengere criteria in te voeren. Zo wordt een meer duurzame toekomst gewaarborgd.