Juridische hulpvragen nemen fors toe

Na een jarenlange daling is er in 2024 een duidelijke stijging waar te nemen in het aantal juridische hulpvragen die Stichting Achmea Rechtsbijstand heeft ontvangen.

Het aantal meldingen groeide met vijf procent van 118.000 in 2023 naar 124.000 in 2024, blijkt uit de Juridische Barometer van Achmea. Deze toename is te wijten aan een aantal maatschappelijke ontwikkelingen, waarbij geschillen tussen buren, conflicten binnen Verenigingen van Eigenaars (VvE’s), consumentenzaken en arbeidsgerelateerde kwesties de belangrijkste oorzaken zijn.

Burenruzies

Burenruzies vormen een van de opvallendste redenen voor de stijging. In 2024 was er een toename van 12 procent in het aantal meldingen van burenconflicten. Dit aantal steeg van 3.773 in 2023 naar 4.213 in 2024. De oorzaak ligt vaak in ruzies over verbouwingen of verduurzamingsmaatregelen, zoals de plaatsing van warmtepompen, airconditioning of zonnepanelen, maar ook privacykwesties door camera’s en geluidsoverlast spelen een rol. Deze zorgen leiden tot een groeiend aantal juridische vragen over de grens tussen persoonlijke ruimte en gemeenschappelijk eigendom.

VvE-problemen

Een ander belangrijk probleemgebied zijn de conflicten binnen VvE’s, die een nog grotere stijging vertonen. Het aantal meldingen over VvE’s steeg maar liefst met 21 procent, van 1.787 in 2023 naar 2.168 in 2024. De oorzaak ligt vooral in de steeds complexere onderhoudsplannen en verduurzamingstrajecten van appartementscomplexen, waarbij vaak niet voldoende financiële reserves zijn opgebouwd.

Arbeidsconflicten

Arbeidsrechtelijke kwesties blijven ook een belangrijk aandachtsgebied. In 2024 werd een toename van 10 procent waargenomen in het aantal juridische hulpvragen op dit terrein, met in totaal 28.069 meldingen. De grootste stijgingen waren te zien in zaken rondom faillissementen (+57%) en reorganisaties (+30%). Ilona Renet, jurist Arbeidsrecht bij Achmea, wijst op de toegenomen werkdruk door personeelstekorten als een van de belangrijkste oorzaken van de toename van ziekteverzuim en de juridische geschillen die daaruit voortvloeien.

Dropshipping

Een relatief nieuw fenomeen dat voor juridische complicaties zorgt, is dropshipping. Bij dropshipping verkopen webshops producten zonder zelf voorraad te hebben, maar fungeren ze als tussenpersoon tussen de consument en buitenlandse leveranciers. Het aantal hulpvragen over deze werkwijze nam in 2024 aanzienlijk toe. Waar er in 2023 nog maar 16 meldingen waren, steeg dit aantal naar 67 in 2024. Klachten ontstaan vaak door lange levertijden, onduidelijke retourvoorwaarden en moeilijk bereikbare leveranciers, wat leidt tot ontevreden klanten en juridische onduidelijkheden.

Nieuwe juridische vraagstukken

Naast bovengenoemde stijgingen ontstaan er ook nieuwe juridische vraagstukken, mede door verduurzaming en digitalisering. Michiel Delfos, lid van de Raad van Bestuur van Achmea en verantwoordelijk voor Stichting Achmea Rechtsbijstand, benadrukt de bredere context van deze juridische trends: “Verduurzaming en digitalisering bieden onze samenleving veel voordelen, maar zorgen ook voor nieuwe juridische vraagstukken. Wij zetten ons in om deze conflicten duurzaam op te lossen en dragen bij aan een beter inzicht in de trends die zich afspelen op juridisch gebied.”