Werkgevers vragen steeds vaker om een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) en dat brengt jongeren met een strafblad in de problemen. Dat stelt professor Criminologie Elina van ’t Zand-Kurtovic van de Universiteit Leiden.
Voor haar proefschrift Invisible bars: The impact of having a criminal record on young adults’ position in the labour market interviewde ze tientallen jongeren met een licht of zwaar strafblad. Veel van hen waren verbaasd dat hun verleden hen nog zo achtervolgt. Heb je bijvoorbeeld als tiener een zedendelict gepleegd, dan krijg je de twintig daaropvolgende jaren geen VOG voor banen waarmee je met mensen werkt. Dan valt er dus een hoop af.
Het werkt contraproductief, aldus Van ’t Zand-Kurtovic. ‘Ze willen wel verder, maar kunnen dat niet,’ zegt ze tegen NOS. ‘En dat terwijl een baan voor hen bij uitstek een goede manier is om niet terug te vallen.’ Ook schaamte speelt een grote rol. ‘Als jongeren één keertje eerder geen VOG hebben gekregen, proberen ze het daarna helemaal niet meer. Ook al hebben ze er inmiddels wel weer recht op.’ Vaak komen dergelijke jongeren terecht bij banen met tijdelijke contracten waarvoor geen VOG vereist is.
Cijfers
In 2016 vroegen bijna 200.000 jongeren onder de 23 jaar een VOG aan, ongeveer 18.000 van hen had een strafblad. Van die 200.000 kreeg zo’n 97 procent een VOG-verklaring.
Een groot probleem is de dark number: het is niet bekend hoe groot de groep is die geen VOG aanvraagt. Van ’t Zand-Kurtovic denkt dat de groep die dit niet durft best groot is. ‘Een deel van hen zal de VOG ook echt niet krijgen, maar een ander deel wel.’
Campagne
Om die onzichtbare groep te bereiken, is het ministerie gestart met campagne Wat the VOG. Op de bijhorende website kun je testen hoeveel kans je maak om een VOG te krijgen.