Op 1 juli 2021 wordt statiegeld op kleine plastic flesjes ingevoerd. Per flesje (< 1 liter) wordt straks vijftien cent statiegeld gerekend. Voor grote flessen (> 1 liter) blijft het 25 cent. Deze maatregel moet leiden tot veel minder plastic zwerfafval.
Door Bo Geurts
Dat heeft staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, Stientje van Veldhoven, in een Kamerbrief aan de Tweede Kamer gemeld. In 2018 zijn al afspraken gemaakt met het bedrijfsleven en de VNG om het aantal kleine plastic flesjes in het milieu met 70% tot 90% terug te dringen. Er is destijds afgesproken dat er een statiegeldsysteem zou komen indien deze percentages niet behaald zouden worden. Nu blijkt dat deze percentages inderdaad niet zijn behaald, onderneemt de staatssecretaris stappen. Via deze weg moet het jaarlijks aantal kleine plastic flesjes van zo’n 100 miljoen dat in het milieu beland, worden geweerd. De verwachting is dat met het nieuwe statiegeldsysteem 90% van de kleine en grote plastic flessen wordt ingeleverd.
Daarnaast is er door de staatssecretaris een 90% norm voor gescheiden inzameling van plastic flessen vastgelegd in regelgeving. Deze norm treedt op 1 januari 2022 in werking en bevat een resultaatsverplichting. Alleen inspanning om aan de norm te voldoen is dus niet voldoende. Het verpakkend bedrijfsleven zal de norm moeten behalen.
Inleverpunten
Inleveren kan in supermarkten (groter dan tweehonderd vierkante meter), via cateraars, op treinstations met bemande verkooppunten en bij grote tankstations langs de weg. Horeca en kleine bedrijven zijn uitgesloten van de verplichting om kleine flesjes in te zamelen. Producenten van flesjes frisdrank en water zijn verantwoordelijk voor de invoering van het statiegeldsysteem en dragen de kosten hiervan. Ook wordt er een uitvoeringsorganisatie opgezet om alle inzamelaars het komende jaar te helpen bij de uitrol van het statiegeldsysteem. Corona voorzorgsmaatregelen worden hierbij betrokken.
Vermindering aantal blikjes
Voor het terugdringen van het zwerfafval, wil de staatssecretaris ook het aantal blikjes in het milieu verminderen. In het najaar van 2021 moet 70% tot 90% minder blikjes in het zwerfaval zijn gerealiseerd. Lukt dat niet, dan volgt ook statiegeld op blikjes.
Handhaving gemeenten
De staatssecretaris ondersteunt gemeenten in hun zwerfafvalaanpak met kennis en expertise van Rijkswaterstaat. Wel is het zo dat uiteindelijk de gemeente zelf invulling geeft aan haar verantwoordelijkheid voor het verwijderen van zwerfafval en het voorkomen ervan.
Hopelijk zien gemeenten de noodzaak van het statiegeldsysteem in en willen zij op een adequate manier een bijdrage leveren aan de verminderen van zwerfafval binnen de fysieke leefomgeving.