De Franse regering wil verschillende voedingsconcerns gaan dwingen hun prijzen te verlagen. Dit heeft de Franse minister van Financiën, Bruno Le Maire, laten weten. Hij heeft hierover met 75 grote voedingsbedrijven afspraken gemaakt. Houden deze bedrijven zich niet aan de afspraken, dan dreigen er financiële sancties.
Door de hoge inflatie zijn consumenten steeds meer gaan betalen voor hun boodschappen, ondanks het feit dat de inkoopkosten gedaald zijn. Le Maire is van mening dat consumenten minder moeten gaan betalen en hoopt met zijn afspraken de prijzen met 2 tot 10% te verlagen.
Niet alleen Frankrijk kampt met stijgende prijzen. De inflatie raakt vrijwel de gehele EU. Steeds meer landen, waaronder ook België en Duitsland, overwegen in te grijpen door bijvoorbeeld prijsplafonds in te voeren. Maar kan dat zomaar en hoe is dit geregeld in Nederland?
De situatie in Nederland
Ook in Nederland zijn de prijzen van boodschappen sterk gestegen. Eten en drinken is gemiddeld 13% duurder dan vorig jaar. Veel Nederlanders willen dan ook dat de regering ingrijpt. De stelling op nu.nl om net als in Frankrijk de supermarkten te dwingen de prijzen te verlagen, wordt door 80% van de ruim 8500 respondenten bevestigend beantwoord. Desondanks is de Nederlandse regering nog niet van plan om het voorbeeld van buurlanden te volgen.
Relevante wetgeving
In principe bepalen aanbieders van producten en diensten zelf hun prijzen. Wanneer er echter in de nationale economie een noodsituatie ontstaat, bijvoorbeeld bij extreme inflatie, is de overheid bevoegd om in te grijpen. Zij mag dan een verbod opleggen om producten boven een bepaalde prijs aan te bieden. Dit is bepaald in artikel 2 van de Prijzenwet.
Op dit prijsplafond bestaat een uitzondering, namelijk voor de prijs van boeken en bladmuziek. Dit is geregeld in de Wet op de vaste boekenprijs. Het doel van deze wet is het bevorderen van diversiteit en beschikbaarheid van boeken, doordat er niet geconcurreerd kan worden om de prijs. Daarom wordt zij uitgesloten van de Prijzenwet.
Over de grens
Ook in de landen om ons heen worden de prijzen voor voedselproducten verlaagd. In Duitsland kondigden verschillende supermarkten prijsdalingen voor zuivelproducten aan. Veel consumenten kiezen hun supermarkt namelijk aan de hand van de prijs van zuivel. Toch wordt er in het najaar weer een stijging in prijzen verwacht, omdat er een onderaanbod dreigt.
In België wilde de minister van Economie, Pierre-Yves Dermagne, maximumprijzen opleggen aan bedrijven. Anders dan in Frankrijk was er geen politieke meerderheid voor te vinden. Daarom is de minister van plan bedrijven die hun voedselproducten niet goedkoper maken bekend te maken. Hij stelt namelijk dat bedrijven misbruik maken van de hoge inflatie, wat ook wel graaiflatie wordt genoemd. Bedrijven verhogen de prijzen sterker dan nodig is om de kosten te dekken, en hiermee wordt hun winst dus groter. Daarom heeft Dermagne opdracht gegeven aan het Prijzenobservatorium om de winstmarges onder voedingsbedrijven te onderzoeken.