Stel, je hebt een verkeersongeval gehad waardoor je last hebt van lichamelijke klachten. Hierdoor kom je in de knel met je studie. In overleg met je studieadviseur kan je dan besluiten een studiejaar over te doen. Wat kost een jaar studievertraging eigenlijk als dit je overkomt? Met andere woorden, voor welk bedrag is de tegenpartij aansprakelijk?
Geschreven door Lisa Brouwer & Bram de Jong
Bij de kosten van studievertraging hebben we het niet alleen over het collegegeld, maar ook over het feit dat je later dan beoogd instroomt op de arbeidsmarkt. De Letselschade Raad heeft een Letselschade Richtlijn Studievertraging (hierna: de richtlijn) opgesteld, een richtlijn met een vangnetfunctie. Conform de richtlijn is schade door studievertraging “schade die optreedt doordat een benadeelde later op de arbeidsmarkt actief zal zijn als gevolg van een door een ongeval onderbroken opleiding, voor welke studievertraging een derde aansprakelijk is te houden”.
In de richtlijn staan normbedragen opgenomen die gehanteerd worden bij het berekenen van de schade bij studievertraging. Uiteraard dient sprake te zijn van een causaal verband tussen het ongeval, de klachten en de studievertraging. Voor hbo- en wo-studenten wordt in 2016 een normbedrag van 19.800 euro aangehouden.
Vertraging > 1 jaar
Bij vertraging langer dan een jaar gaan andere invloeden spelen, zoals het al dan niet in aanmerking komen voor een Wajong-uitkering. Met het oog hierop wordt de studievertraging gezien als een onderdeel van de geleden schade als gevolg van het weggevallen arbeidsvermogen, en niet als een afzonderlijke schadepost. Extra studiekosten, zoals kosten gemaakt voor de aanschaf van boeken, vallen niet onder de richtlijn.
De geleden schade kun je achterhalen door situaties met elkaar te vergelijken; de situatie zoals deze nu is, mét ongeval, en de situatie die had kunnen zijn, zónder ongeval.
Mishandeling
Een student heeft als gevolg van een mishandeling, naast geestelijke en lichamelijke klachten, studievertraging en schade door verlies aan arbeidsvermogen opgelopen. De behaalde studieresultaten tonen niet aan dat de student dat jaar sowieso zou zijn blijven zitten. De rechtbank Rotterdam overweegt in casu dat achteraf nooit met zekerheid valt vast te stellen of de student zonder de mishandeling ook zou zijn blijven zitten, een onzekerheid die voor het risico van gedaagde komt. De opgelopen studievertraging wordt gelijkgesteld aan een jaar, en de rechter kent een schadevergoeding toe conform de richtlijn.
Ook in gevallen waarbij geen sprake is van een ongeval zou je aanspraak kunnen maken op een schadevergoeding voor opgelopen studievertraging, bijvoorbeeld indien inschrijving voor verplichte vakken niet mogelijk is door een systeemfout binnen de universiteit. Geen inschrijving betekent immers geen deelname aan het onderwijs, met studievertraging tot gevolg. De rechtbank Amsterdam wees in casu een netto schadevergoeding van elfduizend euro toe.
Stage
Een ander praktijkvoorbeeld. Een student is bezig met een afstudeerstage. De stage wordt echter tot twee keer toe voortijdig beëindigd, omdat de student niet ‘aantoonbaar startbekwaam’ is. Na een derde stageperiode behaalt de student alsnog zijn diploma. De student stelt de hogeschool aansprakelijk voor de opgelopen studievertraging door onbehoorlijke stagebegeleiding. De rechtbank Den Bosch oordeelde dat de hogeschool slechts aansprakelijk was voor de geleden schade door studievertraging van twaalf maanden, en niet voor de gevorderde 22 maanden, rekening houdende met de omstandigheden van het geval.
UPDATE 13-03-2020: Waar het normbedrag voor schadetoekenning in 2016 19.800 euro was, is dit in 2020 gestegen tot 21.400 euro.