Met de vele scheidingen die hedendaags plaatsvinden na relatief korte huwelijksduur, ervaren ook steeds vaker jonge kinderen de gevolgen van een scheiding. Volwassenen die een nieuwe relatie aangaan, hebben daardoor steeds vaker te maken met ‘stiefkinderen’. In sommige gevallen wordt binnen die nieuwe relatie tevens een ‘gezamenlijk’ kind geboren, waardoor het gezin te maken kan hebben met verschillende ouderlijke afspraken omtrent de zorg en opvoeding van de kinderen. Zou het ‘stiefplan’ hierbij een uitkomst zijn?
Door Chantal van Beek
Sinds 2009 zijn ouders die gaan scheiden verplicht een ouderschapsplan op te stellen, waarin zij afspraken vastleggen omtrent de verzorging en opvoeding van de minderjarige kinderen. Wanneer een ‘stiefouder’ om de hoek komt kijken, heeft deze ‘derde ouder’ natuurlijk ook te maken met deze praktische afspraken, zoals de afgesproken dagen waarop de kinderen bij iedere ouder verblijven en de wijze van communicatie omtrent de kinderen. Waarom zou je als ouder zijnde dus niet een stiefplan opmaken, wanneer je een nieuwe relatie aangaat dan wel een relatie aangaat met iemand die zelf al kinderen heeft?
De achterliggende gedachte hierbij is, dat een scheiding een enorme impact heeft – op zowel de ouders als de kinderen – en het vormen en bij elkaar houden van een nieuw gezin niet eenvoudig is. De ingrijpende gevolgen die zij allen op korte termijn meemaken, kunnen daarnaast negatieve gevolgen hebben voor het welzijn en het functioneren, waardoor gemiddeld 60% van de tweede relaties weer uiteen lijkt te vallen. Het stiefplan zou dit percentage kunnen reduceren, doordat een hoop praktische vraagstukken middels het opstellen hiervan op voorhand kunnen worden opgehelderd. Daarnaast zouden in het stiefplan verwachtingen en doelen kunnen worden geformuleerd.[i]
Marleen Kooistra, pedagoge, is van mening dat een samengesteld gezin dezelfde impact heeft op een gezin als emigratie. Emigreren is in haar ogen ook geen stap, die je zonder ‘plan’ neemt. “Waarom zou men een samengesteld gezin dan ook niet goed voorbereiden? Een stiefplancoach kan nieuwe gezinnen helpen bij het inzichtelijk maken en het voorkomen van de ‘valkuilen’ bij samengestelde gezinnen. Te snel gaan samenwonen is hier een voorbeeld van. Iedereen heeft tijd nodig om te wennen aan de nieuwe situatie. Daarnaast is het belangrijk om één lijn te trekken in de opvoeding, aangezien twee ‘gezinsculturen’ worden samengetrokken. Ook heeft de stiefouder een andere rol dan de ‘echte’ ouder. Het is belangrijk deze ouder niet te willen vervangen. Ook moet deze band groeien”.[ii]
Wil je meer te weten komen over het stiefplan en begeleiding voor stiefgezinnen? Zie hier de uitzending bij RTL4 Editie NL over het stiefplan of vind hier het boek ‘Hoe maak je een succes van je nieuwe gezin?
[i] http://www.stiefplan.nl; http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/4159637/2015/10/09/Maak-je-relatie-eerst-babyproof-voor-de-kleine-komt.dhtml.
[ii] Uitzending RTL4 Editie NL; https://youtu.be/G4OkO-hOZRY.