Het Openbaar Ministerie en de verboden motorclubs, poging III

Het Openbaar Ministerie wil motorclub Satudarah privaatrechtelijk laten verbieden, maar hoe gaat dat nu eigenlijk in zijn werk? Kan dan überhaupt?

Door Sam van den Akker

Het Openbaar Ministerie maakte op 27 september 2017 bekend dat zij voornemens zijn om een verzoek in te dienen bij de civiele rechter om de motorclub te laten verbieden. Vorig jaar deed het Openbaar Ministerie een dergelijk verzoek tegen de motorclub Bandidos en eerder jegens de Hell’s Angels, zonder succes.

Er zijn voor het Openbaar Ministerie een aantal wegen te behandelen om de zogenoemde Outlaw motorclubs (OMC’s) te verbieden. Naast een strafrechtelijk verbod is de civiele weg mogelijk.

Het strafrechtelijke verbod
Om een strafrechtelijk verbod te geven is lastig, het is ook geen verbod pur sang. Art. 140 lid 1 Sr, creëert een deelnameverbod indien de rechter een bepaalde groep als criminele organisatie bestempelt.

Art. 140 lid 1 Sr:
“Deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie”.

Het Openbaar Ministerie moet voor dit verkapte verbod de zwaarste vorm van opzet op het plegen van misdrijven bewijzen, namelijk oogmerk. Dat is gegeven de huidige situatie immens lastig omdat de organisatie an sich een club is voor gemotoriseerde heren. Wat alleen al opvallend is aan de club, is dat veel leden zich hebben verrijkt met justitiële documentatie; 85% van de leden heeft een gevuld strafblad, zo stellen onderzoekers van de Universiteit van Leiden.

Het civielrechtelijke verbod
Het civielrechtelijke verbod is makkelijker te verkrijgen, daarvoor moet een club strijdig zijn met de openbare orde, zo stelt artikel 2:20 BW.

Art. 2:20 lid 1 BW:
“Een rechtspersoon waarvan de werkzaamheid in strijd is met de openbare orde, wordt door de rechtbank op verzoek van het openbaar ministerie verboden verklaard en ontbonden.”

Openbare orde is een bredere categorie dan puur criminele organisatie, wat kan leiden tot meer succes in combinatie met de velen pagina’s aan justitiële documentatie. Lid 2 van artikel 2:20 BW geeft een ontsnappingsmogelijkheid voor de club. De rechter kan namelijk de club gelegenheid geven het doel van de club te veranderen. Lukt dat de club allemaal niet, dan zal deze worden ontbonden en verboden worden verklaard.