Op 1 september 2017 publiceerde de Telegraaf een artikel dat de 28-jarige dochter van Penoza-acteur Hajo Bruins na een stevige Thaise massage verlamd raakte. Haar vader onderzoekt de mogelijkheden om juridische stappen te ondernemen tegen de betreffende salon. Maar, in hoeverre is dit haalbaar?
Door Julia Verschoor
De feiten
In november 2016 ging Laverne Bruins vanwege nekklachten naar een salon in Arnhem om een Thaise massage te ondergaan, met de hoop om er met minder nekklachten vandaan te komen. Helaas bleek het tegenovergestelde; enkele dagen later werd zij wakker met verlammingsverschijnselen aan haar linkerzijde. Laverne bleek een herseninfarct te hebben gehad en werd opgenomen in het ziekenhuis. Nu, na een intensief revalidatietraject van 10 maanden, gaat het beter met haar. Ze heeft geen blijvende schade opgelopen.
“De massage ging er zo hard aan toe, dat de masseur tijdens het wegduwen van haar hoofd waarschijnlijk een halsslagader scheurde”.
Wat houdt het ‘kraken’ van wervels nou eigenlijk in?
Veelal wordt er gedacht dat met het kraken de wervels worden rechtgezet. Dit is echter niet het geval. “Het kraak- of popgeluid dat je hoort, is de ontsnapping van gasbelletjes, die in een soort smeerolie tussen de gewrichten zitten opgelost; vergelijkbaar met wat er gebeurt als de dop van een colafles wordt gedraaid“. Door het kraken ontstaat er een impuls die aan het centrale zenuwstelsel gegeven wordt waardoor er spierontspanning rond het gewricht ontstaat. Hierdoor kunnen nek- en rugklachten verminderen, of zelfs geheel verdwijnen.
In de wereld van de professionele krakers is de mening over deze ‘effectieve’ behandeling verdeeld. De Nederlandse Vereniging van Manueel Therapeuten heeft aangegeven dat het kraken van de nek gevaarlijk is en beveelt de behandeling niet langer aan.
“Aanleiding om de therapie ter discussie te stellen is een rapportage door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), die in 2012 3 meldingen kreeg van patiënten die een beroerte kregen tijdens de behandeling door manueel therapeuten. Bij het manipuleren van de bovenste wervelkolommen was in 2009 al eens iemand overleden en ook in 2006 is een beroerte gemeld”.
Een alternatieve geneeswijze
De vraag is dus of er naar aanleiding van de zorgwekkende berichtgeving nog zulke behandelingen hadden moeten plaatsvinden en of de massagesalon deze had mogen uitvoeren. Laat daar nou net –letterlijk- het knelpunt zitten. De Arnhemse massagesalon ontkent dat zij nekwervels kraken én dat zij op de bewuste dag iemand met nekklachten hebben geholpen. Het is niet verwonderlijk te noemen dat zij dit ontkennen. Een Thaise masseur is namelijk niet bevoegd om de bovengenoemde behandeling uit te voeren. Bovengenoemde alternatieve geneeswijze is overgelaten aan de professionals, zoals een daarvoor opgeleide fysiotherapeut of een chiropractor. Een Thaise massage zou je eerder als ontspanning met pijnverlichting als gevolg moeten zien, maar valt niet te beschouwen als een reguliere behandeling, zoals een behandelingsovereenkomst met de fysiotherapeut (chiropractie is een vrij beroep) op grond van de Wet op de Geneeskundige Behandelingen (hierna: WGBO). De vraag is of een Thaise masseur gezien kan worden als professionele hulpverlener, zodat je op grond van artikel 453 van de WGBO, en meer algemeen Wet BIG, kan zeggen dat hij/zij zich niet gehouden heeft aan de professionele standaard. Het probleem ligt erin dat Laverne de bewijslast draagt en zal moeten aantonen dat er onrechtmatig gehandeld is jegens haar en dat zij daadwerkelijk aan het einde van de behandeling gekraakt is met alle gevolgen van dien. Zonder getuigen of beeldmateriaal is dit een zeer lastige opgave.
Eigen schuld en causaal verband
Mede omdat het een alternatieve geneeswijze betreft, is het zeer verstandig om eerst een (huis)arts of een fysiotherapeut te raadplegen alvorens je van plan bent om zulke behandelingen te laten plaatsvinden. Dit geldt al helemaal als je bekend bent met nekklachten. Er moet niet zomaar aan de nek ‘geprutst’ worden.
Nu de massagesalon alle betrokkenheid ontkent, zal het voor Laverne een zeer lastige kwestie zijn om aan te tonen dat de massagesalon een onrechtmatige daad heeft gepleegd en dat zij daardoor een herseninfarct heeft gekregen. Daarnaast zijn er een aantal dagen verstreken voordat de verlammingsverschijnselen zich openbaarden. Het aantonen van causaal verband tussen de geleden schade en de gebeurtenis zal een lastige kwestie gaan worden. De verlammingsverschijnselen kunnen ook door een andere, van buitenaf komende omstandigheid zijn gekomen, alhoewel wel aannemelijk is dat door de behandeling een herseninfarct kan zijn ontstaan. Tot slot speelt eigen schuld een rol. Het is niet bekend in welke mate en duur Laverne nekklachten had, maar bij complexe nek problematiek is het onverstandig om op eigen houtje een alternatieve geneeswijze te laten uitvoeren. Zoals blijkt, kan door verschuiving van de wervels veel lichamelijke schade worden aangericht.
Een massage kan heerlijk zijn, maar let goed op waar je je laat behandelen. Helaas zijn er nog veel salons waarbij deskundigheid ontbreekt. Een reguliere massage kan op zichzelf niet zoveel kwaad, maar laat kraken over aan een professional.