Geslaagd! Of toch niet?!

Het zal je maar gebeuren; je hebt je scriptie ingeleverd en krijgt van de beoordelaar te horen dat je een voldoende hebt. De examencommissie laat je weten dat zij jouw cijferlijst heeft goedgekeurd en dat je dus geslaagd bent. Je bent helemaal in extase, niemand pakt jou dit meer af, of toch wel?

Geschreven door Mark van den Hove

Een dag later volgt zelfs het e-mailbericht dat je bent uitgeschreven. Enkele dagen voor de diploma-uitreiking krijg je een e-mail van de examencommissie met daarin de mededeling dat bij wijze van steekproef een nieuwe beoordelaar naar je werk gaat kijken, maar dat je daar verder niet al te veel van moet verwachten. Helaas volgt de volgende dag het vervelendste bericht dat je kunt krijgen na maanden zwoegen: de nieuwe beoordelaar vindt je scriptie niet goed genoeg. Je bent dus niet geslaagd.

Dit lijkt te gek om waar te zijn, maar deze casuïstiek stond laatst centraal in een rechtszaak tussen een studente en Hogeschool Windesheim. De studente vorderde hierbij op last van een dwangsom de afgifte van haar diploma. Hogeschool Windesheim voerde verweer.

Op zich is het niet raar dat een tweede beoordelaar anders denkt dan de eerste. In dit geval werd het afstudeerwerk van de studente echter niet standaard door twee beoordelaars nagekeken, wat bij veel universiteiten en hogescholen wel het geval is. Nee, in casu was er één ‘echte’ beoordelaar. Die beoordeelde het werk met een 6,3. Hiermee was de studente dus geslaagd.

Hogeschool Windesheim voert een beleid waarbij steekproefsgewijs afstudeerwerken door de examencommissie worden aangewezen om te worden gecontroleerd op de vereiste kwaliteit om zo uitvoering te geven aan de wettelijke taak die de examencommissie heeft, namelijk de borging van kwaliteit.

Helaas gaat de hogeschool hiermee wel de mist in. Mag een examencommissie een door een examinator vastgesteld cijfer wijzigen? Nee, dat mag ze niet. De examinator – meestal een docent – stelt de uitslag van een tentamen, maar ook van een afstudeerscriptie vast. Als er al iemand bevoegd zou zijn om dit besluit van de examinator te herzien, dan is het de examinator zelf. De examencommissie mag examinatoren aanwijzen (dit volgt uit artikel 7.12 WHW), in algemene zin kwaliteit toetsen en moet vaststellen of de student aan alle administratieve vereisten heeft voldaan om te kunnen afstuderen, maar mag niet het cijfer veranderen.

Deze strikte verdeling van bevoegdheden tussen de examencommissie en de examinator volgt uit vaste jurisprudentie van het College van Beroep voor de Examens, welke werd aangehaald in deze uitspraak van de voorzieningenrechter te Den Haag.

De rechter veroordeelde Hogeschool Windesheim uiteindelijk om binnen drie dagen na de betekening van het vonnis de betreffende studente een diploma uit te reiken, onder de last van een dwangsom van vijfhonderd euro per dag als de hogeschool te laat zou zijn. De studente is dus (toch) geslaagd!