Executies in Iran wegens godslastering

In Iran zijn twee mannen geëxecuteerd wegens godslastering. Ze zouden de Islam en de profeet Mohammed beledigd hebben.

Doodstraf in Iran

De twee mannen, Yousef Mehrdad en Sadrollah Fazeli Zare, werden in 2020 opgepakt. Ze zouden hebben meegewerkt aan een Telegramkanaal dat het atheïsme promoot. Ook zouden ze haat over de Islam verspreiden en een Koran hebben verbrand. De U.S. Commission on International Religious Freedom, die de universele omstandigheden van de godsdienstvrijheid evalueert, meldt dat de mannen na hun arrestatie maandenlang in isolement werden gehouden. Zij konden dus ook geen contact hebben met hun families. Op 8 mei zijn zij in de Arak-gevangenis, waar zij gevangen zaten, opgehangen.

In Iran wordt de doodstraf voor godslastering nauwelijks opgelegd, maar de afgelopen jaren is het totaal aantal executies sterk gestegen. Vorig jaar werden er ten minste 582 gevangenen om het leven gebracht, en alleen in dit jaar zijn het er al 203. Hiermee staat Iran, na China, op de tweede plaats als het gaat om landen met de meeste executies. Sinds vorig jaar september, toen de 22-jairge Mahsa Amini overleed nadat zij de strenge islamitische kledingvoorschriften had geschonden, is het erg onrustig in het land. De massale protesten die hierop volgden werden keihard neergeslagen door de politie, met veel doden en gewonden tot gevolg. Dit is waarschijnlijk een van de factoren waardoor het aantal executies is toegenomen.

Doodstraf wereldwijd

De doodstraf is in 144 landen afgeschaft. China is koploper als het gaat om het aantal executies. Al zijn de precieze cijfers hierover staatsgeheim, staat het vast dat in China duizenden mensen per jaar worden geëxecuteerd. Na China volgt in 2020 Iran (met meer dan 246 executies), gevolgd door Egypte (107+), Irak (45+) en Saudi-Arabië (27). Nergens in Europa, met uitzondering van Belarus, wordt de doodstraf nog uitgevoerd. Verder zijn de enige westerse landen die de doodstraf nog uitvoeren Japan en de Verenigde Staten.

Doodstraf in Nederland

In Nederland werd in 1870 de doodstraf afgeschaft, met uitzondering van het oorlogsrecht. In 1952 werden de laatste militaire executies uitgevoerd, toen 2 oorlogsmisdadigers uit de Tweede Wereldoorlog werden gefusilleerd. Pas in 1983 werd in artikel 114 van de Grondwet de doodstraf uitgesloten.

Wel kent Nederland de levenslange gevangenisstraf, zoals beschreven in artikel 10 van het Wetboek van Strafrecht. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft echter in zijn rechtspraak geoordeeld dat een levenslange gevangenisstraf zonder de mogelijkheid van eventuele vrijlating onmenselijk is. Dit zou inbreuk maken op het folterverbod, dat beschreven staat in artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Daarom werd in 2017 de herbeoordeling geïntroduceerd. Gevangenen die 25 jaar vastzitten worden opnieuw beoordeeld door gedragsdeskundigen en juristen, om te bepalen of eventuele vrijlating een optie is.

Een spraakmakende zaak in dezen is die rond de Belgische seriemoordenaar en -verkrachter Marc Dutroux die in 2002 tot levenslang en tien jaar ter beschikbaarstelling werd veroordeeld. Herhaalde pogingen tot vervroegde vrijlating werden in 2020 afgewezen omdat deskundigen hem beoordeelden als een blijvend gevaar voor de samenleving en psychopathisch.