De val van Franken

Nederlands bekendste strafrecht (cassatie)advocaat, professor mr. Stijn Franken, heeft de verdediging van zijn cliënt Willem Holleeder neer moeten leggen. Franken heeft zich op maandag 9 mei moeten verantwoorden tegenover de Amsterdamse deken nadat ex-cliënten een klacht tegen hem indienden bij de Orde van Advocaten. Franken was raadsman van Willem Holleeder, wiens strafbare betrokkenheid bij verschillende liquidaties in de voortslepende procedure ter discussie staat. Het Openbaar Ministerie verdenkt Holleeder van het geven van de opdrachten tot de afrekeningen in de Amsterdamse onderwereld. De klacht werd voor het weekend ingediend door Holleeders’ zus Sonja en zijn ex-vriendin Sandra den Hartog.

Door Laura Pentenga

Franken wordt belangenverstrengeling verweten en daarmee een schending van artikel 7, regel 7 lid 1 van de Gedragsregels voor de advocaat: De advocaat mag zich niet met de behartiging van de belangen van twee of meer partijen belasten indien de belangen van deze partijen tegenstrijdig zijn of een daarop uitlopende ontwikkeling aannemelijk is. Deze bepaling hangt nauw samen met de vertrouwelijkheid van de relatie tussen de advocaat en diens cliënt: al hetgeen in vertrouwelijkheid is besproken, mag niet op een later moment tegen de cliënt worden gebruikt. In de dossierkast van Franken zouden de Holleeder-zaken niet alleen alfabetisch, maar ook feitelijk wel erg dicht tegen elkaar aan liggen.

In 2013 en 2015 werden Sandra en Sonja, samen met Holleeders’ tweede zus Astrid, verhoord door het Openbaar Ministerie over de betrokkenheid van Holleeder bij de verschillende druggerelateerde liquidaties. De vrouwen legden zeer gedetailleerde belastende verklaringen af waarmee Justitie hoopte Holleeder eindelijk te kunnen veroordelen. Het zou gaan om (het opdracht geven tot) het doden of afpersen van Thomas van der Bijl (hij zou tegen Holleeder getuigen), Cor van Hout (de Heineken-ontvoerder), Willem Endstra, Cees Houtman, Sam Klepper en John Mieremet (allen betrokken bij het witwassen van opbrengsten uit drugshandel). Alle zaken werden behandeld in het Liquidatieproces Passage, dat bekend staat als een van de grootste justitiële onderzoeken in Nederland.

Het staat niet vast waar de belangenverstrengeling met name uit voortvloeit. Verschillende media melden dat Franken een afspraak had met de deken over het verhoor van Sandra den Hartog, de voormalig ex-cliënte van Franken. Franken zou van de deken de verdediging van Holleeder slechts mogen voortzetten wanneer een andere advocaat de ondervraging ten aanzien van Sandra’s verklaringen zou afhandelen. Franken zou echter hebben besloten om toch zelf de vragen te stellen. Dit zou hebben geleid tot spanningen in de rechtszaal, met name toen Franken concrete vragen zou stellen aan Sonja Holleeder[1]: “Dat weet u zelf ook wel, meneer Franken. U weet alles van mij.” In een persbericht op de website van het kantoor stelt Franken echter dat er nimmer een dergelijke afspraak heeft bestaan en dat de Orde tot voor kort geen bezwaren had over de werkwijze. Franken beroept zich op zijn geheimhoudingsplicht en licht het conflict omtrent de belangenverstrengeling niet verder toe.

Eerder zag geruïneerd strafrechtadvocaat Bram Moszkowicz zich geconfronteerd met een soortgelijke situatie. In 2007 moest Moszkowicz de verdediging van Holleeder neerleggen gezien zijn vertrouwensrelatie met de in 2004 vermoorde Willem Endstra. Quote-redacteur en BN’er Jort Kelder kroonde Moszkowicz vanwege deze verhoudingen tot maffiamaatje.[2] Moszkowicz startte een kort geding tegen Kelder, maar kreeg nul op rekest en legde korte tijd daarna de verdediging neer.

Franken zegt het niet eens te zijn met het dwingende advies van de Orde van Advocaten om de bijstand aan Holleeder te eindigen, maar legt zich er desalniettemin bij neer. Overigens blijft Franken in andere zaken waarin Holleeder verdachte is de verdediging wel gewoon voortzetten.

[1] Volkskrant, E. Stoker, W. Thijssen, 9 mei 2016, Verdediging Willem Holleeder wankelt na klacht

[2] Radioprogramma Stand.nl, 26 januari 2007