College voor de Rechten van de Mens buigt zich over ‘mannenboycot’ TU Eindhoven

Sinds afgelopen zomer staan nieuwe vacatures aan de TU Eindhoven de eerste zes maanden alleen nog open voor vrouwelijke wetenschappers. Met dit aannamebeleid probeert de Brabantse universiteit de genderbalans te corrigeren. Na meer dan vijftig klachten heeft antidiscriminatiebureau RADAR het College voor de Rechten van de Mens nu gevraagd om zich te buigen over het voorkeursbeleid. RADAR wil van het College weten of er sprake is van discriminatie op grond van geslacht. 

Door Kirsten Rolloos

Vorige week heeft de TU Eindhoven haar nieuwe aannamebeleid verantwoord tegenover het College voor de Rechten van de Mens. Ter zitting heeft de rector van de TU Eindhoven, Frank Baaijens, laten weten dat de radicale maatregel nodig was om iets te doen aan de “enorme genderonbalans”. In 2018 eindigde de universiteit onderaan het lijstje Nederlandse universiteiten in de Monitor Vrouwelijke Hoogleraren. Het aantal vrouwelijke hoogleraren aan de TU Eindhoven bedroeg toen slechts 12,6 procent. Volgens Baaijens is het nieuwe aannamebeleid al een succes gebleken: sinds de start zijn er twintig vrouwen aangenomen.

Voorwaarden positieve discriminatie

Antidiscriminatiebureau RADAR heeft 52 klachten van voornamelijk mannen ontvangen die niet zo enthousiast zijn over het nieuwe aannamebeleid van de TU Eindhoven. Volgens RADAR zitten daar meerdere klachten tussen van mannen die zeggen vanwege de mannenboycot afgewezen te zijn, of bang waren om benadeeld te worden door de maatregel van de TU Eindhoven. Vanwege het ongebruikelijk hoge aantal klachten wil RADAR van het College een antwoord op de vraag of het beleid van de universiteit strookt met de Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen. Positieve discriminatie om een ongelijkheid op te heffen is niet verboden, maar er zijn wel allerlei voorwaarden aan verbonden. Er mag bijvoorbeeld alleen de voorkeur worden gegeven aan een vrouwelijke sollicitant als er sprake is van gelijke geschiktheid. Daarnaast moet de maatregel in verhouding staan tot het doel.

In het verleden heeft het College voor de Rechten van de Mens al twee keer eerder over een soortgelijke kwestie geoordeeld. De Rijksuniversiteit Groningen werd in 2011 op de vingers getikt, omdat de universiteit alleen voor vrouwelijke universitair hoofddocenten budget had vrijgemaakt om hoogleraar te worden. In 2012 bleek het beleid van de TU Delft daarentegen wel gegrond. De TU Delft stelde toen tien vacatures alleen open voor vrouwen om meer gelijkheid te creëren. Dat woog zwaar mee bij het uiteindelijke oordeel.

Uitspraak

Of de TU Eindhoven met haar nieuwe aannamebeleid aan de voorwaarden voldoet, is nog even afwachten. Het is nog niet duidelijk wanneer het College een uitspraak doet. Mogelijk komt er op 16 december een nieuwe zitting. Overigens is een uitspraak van het College voor de Rechten van de Mens niet bindend. Wel kan het oordeel zwaar wegen in een eventuele rechtszaak.