Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft de misdaadstatistieken van het afgelopen jaar gepubliceerd. Hieruit blijkt dat het totaal aantal geregistreerde misdrijven in 2024 ongeveer gelijk is gebleven aan dat van 2023. Tegelijkertijd laten de cijfers een stijging zien in bepaalde categorieën misdrijven, waaronder geweld bij inbraken, illegaal wapenbezit en ontuchtzaken.
Het aantal ontuchtzaken met kinderen is in 2024 verdubbeld ten opzichte van het voorgaande jaar, van achthonderd naar zestienhonderd. Volgens de politie is deze stijging mogelijk deels toe te schrijven aan nieuwe wetgeving die meer handelingen strafbaar stelt. Daarnaast is een stijging in meldingen zichtbaar na mediaberichtgeving over grensoverschrijdend gedrag, het zogeheten ‘Voice-effect’.
Verdachten in ontuchtzaken kunnen te maken krijgen met een brede toepassing van zedenwetgeving, waaronder artikel 248 van het Wetboek van Strafrecht, dat seksuele handelingen met minderjarigen strafbaar stelt. Daarnaast is artikel 249 Sr van toepassing op situaties waarin een meerderjarige misbruik maakt van zijn gezagspositie tegenover een minderjarige.
Wapens, inbraken en oplichting
Het aantal geregistreerde vuurwapendelicten bedroeg in 2024 ruim 7.300, wat neerkomt op een stijging van meer dan 10% ten opzichte van 2019. De politie registreert gemiddeld twintig meldingen per dag van illegaal wapenbezit of -handel. Het CBS geeft geen informatie over een mogelijke toename in vuurwapengeweld, maar eerdere politiecijfers wijzen erop dat minderjarigen vaker met een wapen worden aangetroffen. In de afgelopen vier jaar steeg het aantal inbeslagnames van vuurwapens met 40%.
Het bezit en de handel in illegale wapens vallen onder de Wet wapens en munitie. Artikel 26 van deze wet verbiedt het voorhanden hebben van wapens zonder vergunning. Artikel 55 van deze wet voorziet in een maximale gevangenisstraf van zes jaar of een geldboete van de vierde categorie.
Daarnaast is voor het derde opeenvolgende jaar het aantal gewelddadige inbraken toegenomen. Hoewel het totaal aantal inbraken en diefstallen met zesduizend is gedaald, steeg het aantal incidenten waarbij geweld werd gebruikt met 5% ten opzichte van 2023 en met 14% vergeleken met 2021. Ook oplichting blijft een veelvoorkomend misdrijf. In 2024 werden meer dan 53.000 gevallen van oplichting geregistreerd. Alleen in 2020, tijdens de coronacrisis, lag dat aantal hoger. Het aantal gevallen van openlijke geweldpleging steeg daarnaast naar 4.200, het hoogste niveau sinds 2014.
Mogelijke verklaring
Volgens het CBS blijft het totaal aantal geregistreerde misdrijven sinds 2018 stabiel, nadat het tussen 2010 en 2018 jaarlijks daalde. De meeste misdrijven werden in verhouding gepleegd in de steden Amsterdam, Rotterdam en Eindhoven. In de gemeente Bronckhorst in Gelderland werden relatief de minste misdrijven geregistreerd, bijna zes keer minder dan in Amsterdam.
Het CBS geeft geen specifieke oorzaken voor de stijgingen in bepaalde misdrijven. Naast een daadwerkelijke toename kan een verbeterde opsporing en een grotere meldingsbereidheid bijdragen aan de cijfers. De politie benadrukt dat hoewel het aantal gevallen van wapenbezit toeneemt, dit niet per definitie betekent dat vuurwapengeweld ook toeneemt.