Het stelen van een hotdog, hapjes proeven onder werktijd; het vormt met enige regelmaat de aanleiding van ontslagzaken bij de rechter. Daarom zetten wij voor jullie op een rijtje in welke zaken lekkernijen door de werknemer werden gestolen of genuttigd onder werktijd en wat dit voor gevolgen had.
Door Lisanne Wigboldus
Uit het Bijenkorf-arrest in 2012 blijkt in dergelijke gevallen sprake van ‘bagateldelicten’, dat wil zeggen diefstal of het zich toe-eigenen door een medewerker van artikelen of producten met een (zeer) geringe of verwaarloosbare waarde, dat onder bepaalde omstandigheden tot ontslag op staande voet kan leiden. In de onderstaande tekst zoomen we in op enkele voorbeelden waarin de zogenoemde ‘bagateldelicten’, meer specifiek gericht op etenswaren, aan de orde komen.
Hotdogs (Hema) – 2019
Een achttienjarige werkneemster van de Hema kon de overheerlijke hotdogs in de vitrine niet goed weerstaan. Sinds november 2018 werkte zij hier vier uur per week. De werkneemster gaf bij de rechtbank toe hotdogs te hebben genuttigd zonder hiervoor te betalen. Zij stelde echter dat iedereen dit deed. Hema betwistte dit. De rechtbank was hier van mening dat er zowel een objectieve als een subjectieve reden voor ontslag op staande voet is: werkneemster gaf toe dat ze hotdogs had genuttigd en wist dat ze dit niet mocht doen. Vernietiging van het ontslag op staande voet werd daarom afgewezen.
Hap uit donut (Supermarkt Deen) – 2017
De arbeidsovereenkomst van een zeventienjarige werkneemster van de supermarkt Deen werd in 2017 ontbonden omdat zij in het magazijn van de supermarkt een hap had genomen uit een donut, zonder hiervoor te betalen. De werkneemster werd als gevolg daarvan geschorst en vervolgens ontslagen. Een gang naar de rechter volgde en het ontslag op staande voet hield geen stand bij de rechtbank. Het ontslag op staande voet werd vernietigd vanwege de persoonlijke omstandigheden van de werkneemster, de gevolgen van het ontslag en de overige omstandigheden van de zeventienjarige werkneemster.
Zak potatochips (Action) – 2017
Een werkneemster, al ruim acht jaar in dienst van de Action, had onder werktijd en tijdens het verrichten van werkzaamheden een zak (potato)chips uit de schappen gepakt en daaruit op verschillende momenten een of meer chips genuttigd. Action verweet het de werkneemster dat zij een van de verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst, namelijk het naleven van de huisregels van de Action, met dit gedrag niet in acht nam. De rechter was hier van oordeel dat het ontslag op staande voet geen stand kon houden. Met de werkneemster was de rechtbank van mening dat de huisregels van de Action op het punt van diefstal/fraude te wensen overlaten (valt het nuttigen van etenswaren hier ook onder?), zodat de Action enige beleidsruimte openliet. Volgens de rechtbank ontbrak een dringende reden voor het ontslag op staande voet; een (ernstige) waarschuwing was hier meer op zijn plaats geweest. Het ging namelijk om een discutabele interpretatie van de camerabeelden. De rechter nam in haar oordeel mee dat de werkneemster al ruim acht jaar in dienst was en behoorlijk functioneerde aangezien de Action het tegendeel niet had bewezen. Ook nam de rechtbank in diens beslissing mee dat het gevolg van dit ontslag zou zijn dat de werkneemster geen recht meer zou hebben op een werkloosheidsuitkering en bijstandsuitkering.
Pak optimel en zalmsalade (Detailresultgroep) – 2017
In deze zaak, waarbij het ging om het meenemen van een pak Optimel en een zalmsalade, heeft het ontslag op staande voet wel standgehouden. De werkneemster verweerde zich met de argumenten dat het pak Optimel al over de datum was en dat de overgebleven zalmsalade van de personeelsbarbeque anders toch zou worden weggegooid. De rechter oordeelde hier dat het ontslag op staande voet stand moest houden en wees hierbij op het belang van de werkgever tot strikte naleving van de bedrijfsregels. Bij elke vorm van diefstal, ook bij het meenemen van producten met geen of weinig waarde of bedorven producten, volgt volgens het bedrijfsreglement ontslag op staande voet.
Koffie en borrelnootjes (Stichting Rivas Zorggroep) – 2016
Een werkneemster van de Stichting Rivas Zorggroep werd volgens in de rechtbank terecht op staande voet ontslagen omdat zij pakken koffie en zakken borrelnootjes meenam van haar werk. Volgens de werkneemster was het geen stelen omdat zij thuis ook wel eens pakken koffie en zakken borrelnootjes meenam om de voorraad op het werk weer aan te vullen, maar daar ging de rechter dus niet in mee. Hoewel de werkneemster al zeventien jaar in dienst was en naar behoren functioneerde en na het ontslag waarschijnlijk moeilijk aan de slag zou komen in de zorg, was dit naar de mening van de rechter onvoldoende om anders te oordelen. Het wegnemen van de koffie en de borrelnootjes waren volgens de rechter terecht aan te merken als diefstal en zodoende leverde dit een dringende reden voor ontslag op.
Colablikjes (UMC) – 2013
Een werknemer van het UMC nam op vrijdagmiddagen structureel drie à vier blikjes cola (restmaterialen) mee uit het magazijn om deze samen met collega’s te nuttigen. Zowel de rechtbank als het Hof oordeelden in deze zaak dat er terecht een ontslag op staande voet was gegeven. De werknemer betoogde dat het meenemen van ‘restmaterialen’ veel vaker werd gedaan door collega’s en dat deze werknemer dit ook van andere collega’s had geleerd. Ook wees de werknemer de rechter op persoonlijke omstandigheden, zoals de duur van het dienstverband, de financiële consequenties en de fysieke beperkingen van de werknemer. De rechter oordeelde desondanks dat de aangevoerde persoonlijke omstandigheden niet opwogen tegen de aard en de ernst van de gedragingen van de werknemer.
Op onze website is een aantal vergelijkbare zaken uitgewerkt. Lees bijvoorbeeld Ontslag van een werknemer na het weggeven van gratis drankjes of Ontslag na het roken van sigaren tussen de broodjes.