Asielquota bindend voor EU-lidstaten

Het Spaanse hooggerechtshof heeft onlangs geoordeeld dat Spanje zich aan de EU-vluchtelingenafspraken moet houden. Als gevolg hiervan moet Nederland mogelijk ook meer asielzoekers opnemen. Dit beweert We Gaan Ze Halen, een stichting die zich inzet voor de opvang van vluchtelingen in Nederland.

Door Rose-Marie Mühren

Het hooggerechtshof in Madrid oordeelde op 9 juli 2018 dat Spanje het Europese recht heeft geschonden vanwege het feit dat het land niet het in 2015 afgesproken aantal vluchtelingen heeft opgenomen. Spanje zou aanvankelijk bijna 20.000 vluchtelingen opnemen, maar uit berichtgeving van de Spaanse krant El País bleek dat dit er uiteindelijk slechts 2.500 zijn geworden. Spanje heeft het asielquotum dus bij lange na niet gehaald.

Het Spaanse hof zet Spanje aan om alsnog het quotum te halen, en stelt dat EU-afspraken ‘bindend en afdwingbaar’ zijn. Het Spaanse hof benadrukt daarbij dat deze afspraken alleen werken wanneer alle lidstaten van de EU zich eraan houden.

Nederland

Stichting We Gaan Ze Halen spande vorig jaar een kort geding aan tegen de Nederlandse staat omdat Nederland, net als Spanje, maar een klein deel van het afgesproken aantal vluchtelingen opnam (1.433 vluchtelingen in plaats van de afgesproken 8.712). In maart 2017 oordeelde de Nederlandse rechter dat Nederland geen haast hoefde te maken voor wat betreft de opname van vluchtelingen. In hoger beroep werd dit beaamd.

Adriaan Stoop, de advocaat die pro bono voor de stichting We Gaan Ze Halen werkt, beweert dat, ondanks dat Nederland geen partij is bij de uitspraak van het Spaanse hooggerechtshof, er geen enkele reden is waarom de Spaanse uitspraak niet voor Nederland zou gelden. De Spaanse rechters stellen immers dat Europese afspraken bindend zijn voor alle lidstaten.

Kleiner aantal

Een woordvoerster van de Europese Commissie laat weten dat de Commissie kennis heeft genomen van het Spaanse arrest. Zij wijst er ook op dat het totale aantal asielzoekers dat herplaatst moest worden aanzienlijk kleiner was dan gedacht, waardoor de noodzaak voor herplaatsing automatisch ook lager lag. Brussel zegt tevreden te zijn met de rol die Spanje heeft gespeeld in de herplaatsing.

Volgens Stoop is dit alles niet van belang. Afspraak is afspraak. Stoop wil bevestiging en zal de landsadvocaat per brief informeren over de Spaanse uitspraak. Hij zal schrijven dat hij aanneemt dat de Spaanse uitspraak ook voor Nederland geldt en de landsadvocaat vragen dit te bevestigen.

De uitspraak van het Spaanse hooggerechtshof heeft geen implicaties voor Nederland. De uitspraken van de Nederlandse rechters staan immers vast, aldus een woordvoerder van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.