Analyseren betaalverkeer mogelijk in strijd met privacywetgeving

Het analyseren van betaalverkeer om vervolgens gepersonaliseerde reclames te sturen mag niet zomaar, zegt de Autoriteit Persoonsgegevens (hierna: AP). Er ontstond vorige maand ophef toen ING aankondigde op basis van data producten aan te gaan bieden. De afgelopen tijd hebben veel klanten hun zorgen geuit. De AP roept banken op om hun beleid omtrent direct marketing te heroverwegen.

Door Lisanne Wigboldus

Op 1 juli jl. heeft de AP een brief gestuurd naar de Nederlandse Vereniging van Banken (hierna: NVB) waarin zij de vereniging informeert over een leidraad voor de verdere verwerking van transactiegegevens voor direct marketing-doeleinden. Tevens geeft de AP in deze brief aan met grote zekerheid te kunnen zeggen dat deze verwerking van transactiegegevens voor direct marketing-doeleinden in strijd is met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (hierna: AVG).  Niet alleen ING blijkt betaalgegevens voor marketingdoeleinden te willen gebruiken. Ook andere banken hebben dit voornemen of doen dit al langer.

De verenigbaarheidstoets

De AP informeert de banken in haar brief over een tweetal mogelijkheden waaronder het gerechtvaardigd is om de data te gebruiken voor marketingdoeleinden. Ten eerste indien er toestemming is verleend of er sprake is van een wettelijke verplichting of bevoegdheid. Ten tweede indien de verwerking de ‘verenigbaarheidstoets’ doorstaat.

De ‘verenigbaarheidstoets’ houdt in dat een verdere verwerking voor een ander doeleinde alleen kan plaatsvinden indien het verenigbaar is met de doeleinden waarvoor de persoonsgegevens aanvankelijk werden verzameld. Of er voldaan is aan de verenigbaarheid is afhankelijk van een vijftal factoren, waaronder het aantonen van een verband tussen de doeleinden of het in kaart brengen van de mogelijke gevolgen van de voorgenomen verwerking voor de betrokkenen.

Dit betekent niet dat een bank helemaal geen direct marketing-activiteiten meer kan ontplooien. De AP heeft geconstateerd dat het verzamelen en gebruiken van gegevens voor direct marketing op dit moment zonder de juiste toepassing op de ‘verenigbaarheidstoets’ wordt uitgevoerd.

De Nederlandse Verenigingen van Banken

De NVB schrijft op haar website een reactie op de hierboven genoemde brief van de AP aan de NVB. De NVB laat weten graag in gesprek te gaan met de AP over de mogelijkheden om betaaldata te gebruiken. De NVB is van mening dat uit de brief van de AP blijkt dat er weinig mogelijkheden zijn om klanten op basis van betaaldata te wijzen op andere producten van de bank. Volgens de NVB is dit nodig omdat het in het belang van de klant kan zijn.

De banken dienen hun beleid omtrent direct marketing-activiteiten nogmaals te toetsen aan de AVG. ABN Amro liet aan de NVB weten in gesprek te zijn met de AP. Ook ING geeft aan op dit moment nog geen aanbiedingen te gaan doen.