“Zo’n 100.000 euro betaalden slachtoffers aan tieners die hen afpersten door te dreigen naaktfoto’s openbaar te maken”, twitterde de Politie Den Haag. Onlangs heeft de politie drie jongens in Leiden opgepakt voor het afpersen van tientallen slachtoffers met naaktfoto´s, ook wel ‘sextortion’ genoemd. Eerder werden in dit onderzoek al vijf andere verdachten aangehouden. De slachtoffers hebben samen zo’n honderdduizend euro aan de verdachten betaald.
Door Gracièla van Duinkerken
In deze zaak benaderden een of meerdere daders de slachtoffers via social media, zoals Snapchat of Instagram. De verdachten hadden het vooral gemunt op jongens, waarbij zij zich bij het benaderen van de slachtoffers voordeden als vrouw. Gesprekken werden gestuurd in de richting van een seksueel getint gesprek, waarna zij het slachtoffer vroegen een naaktfoto van zichzelf te sturen. Wanneer de foto’s binnen waren, dreigden zij de beelden openbaar te maken tenzij de slachtoffers geld betaalden. Per slachtoffer verschilden de bedragen van een paar tientjes tot duizenden euro’s. Na betaling werden zij blijvend onder druk gezet om nog meer te betalen.
Goed georganiseerd
Wat volgens het Openbaar Ministerie opvallend was, was het feit dat de groep jonge verdachten goed georganiseerd waren. De taken waren onderling verdeeld: zo waren er daders die zich bezig hielden met de nep-accounts, daders die het nep-account promootten, daders die de slachtoffers afpersten of contact zochten met vrienden of kennissen van het slachtoffer om zo extra druk uit te oefenen en daders die hun bankrekening ter beschikking stelden.
Sextortion: opkomende vorm van criminaliteit?
Sextortion lijkt steeds meer voor te komen. Afgelopen maanden hield de politie al zo’n dertig mensen aan in twee andere onderzoeken naar sextortion. In deze twee losstaande onderzoeken was de werkwijze van beide dadergroepen nagenoeg identiek. Alle slachtoffers waren mannelijk en waren via een datingsite in contact gekomen met een, naar zij dachten, vrouw. Na enige tijd verstuurden de mannen naaktfoto’s naar hun gesprekspartner, waarna het afpersen voor geld begon.
Het Openbaar Ministerie maakt zich zorgen over deze nieuwe opkomende vorm van criminaliteit. “Waar jongeren vroeger begonnen met een winkeldiefstal, stappen ze nu laagdrempelig via social media de criminaliteit in,” stelt officier van justitie Sanne van der Harg.
Slachtoffers
Wat de verschillende recente onderzoeken van sextortion met elkaar gemeen hebben, is het feit dat het vooral om mannelijke slachtoffers gaat. In mei dit jaar bleek al dat vooral jongens in toenemende mate slachtoffer zijn van sextortion. Merel van Mansom, wetenschappelijk medewerker bij Helpwanted, stelt dat er een onderscheid is tussen financiële en seksuele afpersing. “Meisjes worden vaak afgeperst voor naaktbeelden, jongens voor geld”, aldus Merel. Bij jongens wordt vaker meteen om geld gevraagd.
In de recente zaak vermoedt de politie dat de verdachten uit Leiden zo’n honderd slachtoffers hebben gemaakt. Het jongste slachtoffer is 14 jaar. Een deel van de slachtoffers heeft aangifte gedaan en mogelijk volgen er nog meer.