Uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat het aantal jongeren in jeugdzorg sinds 2015 stijgt. Zo ook dit jaar, nu in het eerste half jaar van 2019 maar liefst 366.000 jongeren jeugdzorg kregen. Dat wil zeggen dat een op de twaalf jongeren in ons land te maken krijgt met jeugdhulp, jeugdbescherming of jeugdreclassering.
Door Sophie Karatzas
Sinds 2015 is het totaalaantal jongeren die jeugdzorg krijgt steeds met vijf à zes procent gestegen. Zo kregen in de eerste helft van 2015 319.000 jongeren tot 23 jaar jeugdzorg, terwijl dit aantal in de eerste helft van 2018 was gestegen naar 361.000.
Jeugdzorg in 2019
De aantallen voor dit jaar heeft het CBS eind oktober op diens website bekendgemaakt. Zo meldt het CBS dat Nederland op 1 januari 2019 3,4 miljoen jongeren tot achttien jaar telde. In de eerste helft van 2019 kregen 366.000 van die jongeren jeugdhulp, meer dan 36.000 jongeren jeugdbescherming en zevenduizend jongeren jeugdreclassering. Bovendien kregen ongeveer dertigduizend jongeren een combinatie van hulp, bescherming en reclassering.
Volgens het CBS is er ook een stijgende lijn te zien met betrekking tot de duur van de zorg. In het eerste halfjaar van 2015 duurde de jeugdzorg per jongere gemiddeld 233 dagen, terwijl dit aantal inmiddels is gestegen tot 346 dagen. Anders dan de duur van jeugdzorg is de duur van jeugdbescherming en jeugdreclassering in 2019 wel afgenomen ten opzichte van 2015.
Lokale verschillen
Het aantal jeugdhulpjongeren verschilt sterk per gemeente. De reden voor deze onevenredigheid is vooralsnog onduidelijk. Het CBS laat weten geen zicht te hebben op de mogelijke oorzaken van de verschillen, maar vermoedt dat sociale en economische omstandigheden hierbij een rol spelen. Daarnaast zouden ook gemeentelijke beleidskeuzes ten aanzien van de inrichting van jeugdzorg van invloed kunnen zijn.
Uit het onderzoek van het CBS blijkt voorts dat in gemeenten in het noordoosten van het land en in het midden van Limburg ruim dertien procent van de jongeren tot achttien jaar jeugdhulp krijgt. In andere regio’s ligt dit percentage lager.
Staking jeugdzorgmedewerkers en nieuwe cao
Door het alsmaar toenemende aantal jeugdhulpjongeren zijn de wachtlijsten in de jeugdzorg langer geworden. Hierdoor moeten jongeren vaak maandenlang wachten voordat ze daadwerkelijk jeugdzorg krijgen. Ook is er volgens jeugdzorgmedewerkers onvoldoende ruimte of geld om daadwerkelijk goede zorg te verlenen, waardoor ze jongeren vaak niet meer kunnen bieden dan ‘symptoombestrijding’.
De toenemende vraag naar jeugdzorg in combinatie met de lange wachtlijsten resulteert verder in een te hoge werkdruk bij jeugdzorgmedewerkers. Dit leidde afgelopen september dan ook tot de eerste staking ooit in de Nederlandse jeugdzorg. Mede hierdoor is in oktober een cao-akkoord bereikt voor de jeugdzorg. Dit akkoord omvat onder andere een loonstijging van vier procent, twee eenmalige uitkeringen en een vaststelling van het recht op onbereikbaarheid.