Oplichting door frauduleuze webwinkels komt regelmatig voor, maar een waterdichte oplossing is er nog niet. Webwinkels kunnen soms maandenlang hun frauduleuze activiteiten voortzetten voordat ze uit de lucht worden gehaald.
Door Rose-Marie Mühren
De NOS heeft webwinkels gevonden waarvoor de politie waarschuwt en waar veel klachten over te vinden zijn, maar die nog steeds online zijn. Wijnand Jongen van Thuiswinkel.org, vertegenwoordiger van bonafide webwinkels, vindt dat er meer moet gebeuren om online oplichting tegen te gaan en pleit voor een digitale Mobiele Eenheid. Betaalvereniging Nederland, betaalverwerker Mollie, branche-organisatie WebwinkelKeur en de Fraudehelpdesk vinden ook dat er een betere aanpak moet komen van internetoplichting.
Uit cijfers van de politie blijkt dat het aantal aangiften van aan- en verkoopfraude dit jaar steeg met 37 procent ten opzichte van vorig jaar. Dit heeft onder andere te maken met de coronacrisis. Het gaat om alle soorten fraude.
Rol voor consument
Gijs van der Linden van het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO) van de politie geeft aan dat er bij de aanpak van online fraude ook een rol weggelegd moet zijn voor de online shopper. Volgens hem heeft de consument meerdere mogelijkheden om te controleren of een webwinkel betrouwbaar is. Zo kun je bijvoorbeeld op de website van de politie controleren of een webshop is aangemerkt als betrouwbaar. Ook adviseert de politie om achteraf of met een creditcard te betalen.
Van der Linden vindt dat iedere schakel in de verkoopketen een belangrijke rol heeft. Betaaldiensten of hostingpartijen moeten ook scherp zijn op wie ze toelaten. Maar juist deze partijen vinden het moeilijk om in te grijpen zonder dat een website door de politie is aangemerkt als malafide. Volgens hen zou er een database moeten zijn waarin frauduleuze websites zijn opgenomen.
Oplichting of niet?
Bij oplichting moet sprake zijn van een opeenstapeling van leugens. Als er één keer niet wordt geleverd, is dat niet meteen een strafbare oplichting, aldus Van der Linden. Iemand moet er een gewoonte van maken en het met opzet doen, met het doel om mensen geld af te troggelen. Voor de politie is het daarom moeilijk om in te schatten wanneer sprake is van een strafbaar feit. De politie werkt aan nieuwe manieren om daar beter zicht op te krijgen.