Het pietendebat houdt de gemoederen al jaren bezig. Zo ook dit jaar, nu 5 december stilletjes aan weer nadert. Het Openbaar Ministerie (OM) is echter nog volop bezig met het Sinterklaasfeest van vorig jaar. Maar liefst 23 mensen zullen binnenkort namelijk een dagvaarding in ontvangst mogen nemen. Wat er in de tenlastelegging staat? Bedreiging, opruiing en discriminatie.
Door Sophie Karatzas
Vorig jaar postte journaliste Clarice Gargard tijdens de intocht van Sinterklaas in Amstelveen een livestream op haar Facebookprofiel. Op het filmpje was te zien hoe demonstranten van Kick Out Zwarte Piet actie voerden tegen Zwarte Piet. Onder de livestream werden echter veel negatieve reacties geplaatst, die grotendeels gericht waren naar Gargard zelf. Bijgevolg besloot ze aangifte te doen.
Naar aanleiding van Gargards aangifte werd een strafrechtelijk onderzoek gestart naar de reacties onder de livestream. Medio november maakte het OM bekend dat het onderzoek inmiddels is afgerond en dat de meest ernstige en grove strafbare uitlatingen zijn verzameld. Omdat de geselecteerde reacties veelal bedreigingen bevatten en er ook flink in wordt gescholden, worden diegenen die gedagvaard worden door het OM verdacht van bedreiging, opruiing en discriminatie.
Waarom gedagvaard?
Er zijn een drietal redenen waarom het OM is overgegaan tot dagvaarding. Ten eerste stelt het OM dat hoewel vrijheid van meningsuiting een fundamenteel recht is en hetgeen in het kader van het maatschappelijk debat gezegd wordt een aanzienlijke bescherming van dit grondrecht geniet, deze bescherming niet onbegrensd is. Het plaatsen van louter racistische, bedreigende en opruiende opmerkingen valt dan ook niet binnen de reikwijdte van dit in artikel 7 van de Nederlandse Grondwet gecodificeerde grondrecht.
Ten tweede merkt het OM op dat Gargard als journaliste een belangrijke rol in onze rechtsstaat vervult en haar werk moet kunnen doen zonder geconfronteerd te worden met zaken als agressie, bedreiging en geweld.
Ten derde acht het OM het feit dat de mogelijk strafbare uitingen op social media zijn gedaan, des te meer reden om te vervolgen. Aangezien er zodanig veel strafbare feiten via het internet worden gepleegd, staat het bestrijden daarvan immers hoog op de prioriteitenlijst van het OM.
Hoe het allemaal begon
De pietendiscussie is inmiddels uitgedijd tot een hevig maatschappelijk debat, waar iedereen wel wat van vindt. Regenboogpiet en roetveegpiet hebben hun entree gemaakt in de Nederlandse maatschappij, en de meningen zijn er sterk over verdeeld. Maar hoe is de discussie eigenlijk begonnen? Menig mens zal zich namelijk nog wel een tijd herinneren waar Zwarte Piet gewoon Zwarte Piet was, en niet het toonbeeld van racisme.
Quincy Gario en Jerry Afriyie hebben een grote rol gespeeld bij het aanwakkeren van de huidige controverse. In november 2011 verschenen zij met bedrukte kleren op de intocht van Sinterklaas in Dordrecht. ‘Zwarte Piet is racisme‘ stond op de door de mannen gedragen shirts. Dit leidde dan ook tot hun, later door de Nationale Ombudsman aangemerkt als buitenproportioneel gewelddadige, arrestatie. Toen is de bal aan het rollen gebracht. En blijven rollen, is de bal zeker.