Van Donkersgoed/Jansen, HR 15 april 2011

Van Donkersgoed/Jansen, HR 15 april 2011
(ECLI:NL:HR:2011:BP5612)

Door Sapna Gajadhar

Essentie
In onderhavig geval staat een onderwerp uit het algehele Nederlandse rechtsstelsel centraal, namelijk het beginsel van hoor en wederhoor. In dit arrest bespreekt de Hoge Raad of het door het Hof op eigen houtje aanvullen van de feitelijke grondslag een schending is van het fundamentele beginsel van hoor en wederhoor.

Rechtsregel
In dit arrest staat de vraag centraal of op eigen houtje aanvullen van de feitelijke grondslag door het Hof, zonder daartoe de partijen te horen, een schending is van het beginsel van hoor en wederhoor.

Volgens de Hoge Raad heeft het Hof, nadat partijen hun standpunten kenbaar hadden gemaakt, op eigen beweging onderzoek verricht. Daartoe heeft het Hof de website van de apotheek, het pand van de verhuurder, geraadpleegd. Op basis van de aan de website ontleende feiten en omstandigheden heeft het Hof een beslissing genomen zonder daartoe partijen in de gelegenheid te stellen zich hierover uit te laten, hetgeen in strijd is met het beginsel van hoor en wederhoor. Volgens de Hoge Raad mag een rechtsprekende instantie, zoals in dit geval het Hof, niet op eigen beweging informatie op het internet verzamelen en deze gebruiken als motivering voor zijn beslissing als hij partijen niet in de gelegenheid heeft gesteld argumenten hierover naar voren te brengen. De Hoge Raad vernietigt het arrest van het Hof en verwijst de zaak terug naar het Hof ter verdere behandeling.

Inhoud uitspraak
Van Donkergoed huurde van Jansen een woning, die was gelegen boven een apotheek. Jansen was ook eigenaar van deze apotheek, die was gelegen onder de verhuurde woning. Jansen wou de huurovereenkomst tussen hem en Van Donkergoed beëindigen. Dit wou hij doen op grond van dringend eigen gebruik, artikel 7:274 BW. Hij had de bovenwoning namelijk nodig om zijn apotheek te kunnen uitbreiden. Van Donkergoed was het niet eens met de beëindiging van de huurovereenkomst. Hij was namelijk een huurovereenkomst aangegaan voor twee jaren en deze waren nog niet voorbij.

De zaak komt voor bij de kantonrechter. Deze oordeelt dat er geen sprake is van dringend eigen gebruik. De huurovereenkomst kan daarom niet worden beëindigd. Vervolgens komt de zaak voor bij het Hof. Deze oordeelt dat er wel sprake is van dringend eigen gebruik. Het Hof heeft namelijk onderzoek verricht op internet, voornamelijk op de website van de apotheek, nadat partijen hun argumenten naar voren hebben kunnen brengen. Volgens deze informatie is er niet voldoende ruimte in de apotheek zelf om uit te breiden. Vandaar dat de huurovereenkomst wel beëindigd kan worden wegens het feit dat er sprake is van dringend eigen gebruik voor de bedrijfsruimte. Tegen deze beslissing van het Hof is cassatie ingesteld bij de Hoge Raad.