Gerechtshof Amsterdam 27 oktober 2023, Schending Tallon-criterium
(ECLI:NL:GHAMS:2023:2755)
Essentie
In deze zaak werd er in de opsporingsfase op basis van een bevel overgegaan tot een pseudokoop. Een pseudokoop (art. 126i Sv) is dat politieambtenaren (undercover) zich voordoen als daadwerkelijke kopers van een goed. Bij een dergelijke koop mag verdachte niet door de politieambtenaren uitgelokt worden tot het plegen van het strafbare feit (het Tallon-criterium). Het hof beoordeelt in deze zaak of door pseudokopers (zijnde politieambtenaren) verdachte is uitgelokt tot het verkopen van cocaïne. Als dat het geval is, levert dat een schending van het Tallon-criterium op. De pseudokopers hadden verdachte in deze zaak gevraagd om “wat lekkers voor vanavond” en de kopers wilden iets waarmee zij wakker konden blijven.
Rechtsregel
Het hof concludeert dat in dit geval het Tallon-criterium is geschonden door de pseudokopers. Het hof neemt daarbij in grote mate in aanmerking dat verdachte werkte als een ‘welcome ambassador’ in een luxueus hotel, waarbij de pseudokopers bij verdachte bekend waren als VIP-gasten van het hotel. De verdachte heeft uitgelegd dat hij als ‘welcome ambassador’ een briefing krijgt als er VIP-gasten komen, waarbij verdachte door het hotel wordt medegedeeld dat het deze VIP-gasten aan niets mag ontbreken. Gelet op deze servicefunctie die verdachte vervulde voor het hotel en het gegeven dat verdachte ten tijde van de vragen door de pseudokopers geen cocaïne op zak had, oordeelt het hof dat het Tallon-criterium is geschonden. De pseudokopers hebben verdachte tot het plegen van het strafbare feit gebracht, terwijl niet is gebleken dat verdachte daarvoor al opzet had op het plegen van dat feit.
Inhoud arrest
Verdachte wordt verdacht van het verkopen van cocaïne. Verdachte was namelijk werkzaam in een zeer luxueus hotel in de functie van ‘welcome ambassador’. Het hotel had het vermoeden dat verdachte tijdens het werk drugs verkocht aan gasten en heeft de politie getipt. Naar aanleiding daarvan is op enig moment in de opsporing besloten tot het overgaan tot een pseudokoop. De pseudokopers (politieambtenaren) hadden een kamer geboekt bij het hotel en contact gezocht met verdachte. Aan verdachte vroegen de pseudokopers of zij “wat lekkers voor vanavond” konden krijgen. De verdachte vroeg vervolgens wat de pseudokopers wilden hebben. Daarop antwoordden de kopers dat zij “iets wilden om wakker te blijven”. De verdachte heeft daarop gereageerd met dat de kopers van alles konden krijgen, bijvoorbeeld cocaïne en XTC. De pseudokopers vroegen vervolgens om cocaïne, maar de verdachte had dit niet bij zich op dat moment. De verdachte is vervolgens gaan regelen dat hij cocaïne kreeg en heeft dat daarna aan de kopers verkocht.
Op basis van een verdenking ten aanzien van verdachte dat hij drugs verkoopt, is er een bevel tot een pseudokoop afgegeven. Zowel de advocaat-generaal van het Openbaar Ministerie als de verdediging nemen het standpunt in dat de pseudokopers (zijnde politieambtenaren) het Tallon-criterium hebben geschonden. Een schending van het Tallon-criterium houdt in dat de politieagenten de drugsverkoop bij verdachte hebben uitgelokt. De politieambtenaren hebben daardoor verdachte gebracht tot het plegen van een strafbaar feit waarop verdachte op voorhand nog geen opzet had.
Het hof gaat mee in bovengenoemd standpunt en concludeert dat sprake is geweest van een schending van het Tallon-criterium. De vraag die de pseudokopers aan de verdachte hebben gesteld en het antwoord dat de pseudokopers gaven op de wedervraag van de verdachte, kunnen volgens het hof niet anders worden opgevat dan als een vraag om drugs. Het initiatief tot de verkoop van cocaïne lag daardoor bij de pseudokopers. Uit het dossier blijkt niet dat verdachte voorafgaand aan de pseudokoop al opzet had op de verkoop van cocaïne. Het hof neemt daarbij in grote mate in aanmerking dat verdachte werkte als een ‘welcome ambassador’ in een luxueus hotel, waarbij de pseudokopers bij verdachte bekend waren als VIP-gasten van het hotel. De verdachte heeft uitgelegd dat hij als ‘welcome ambassador’ een briefing krijgt als er VIP-gasten komen, waarbij verdachte door het hotel wordt medegedeeld dat het deze VIP-gasten aan niets mag ontbreken. Gelet op deze servicefunctie die verdachte vervulde voor het hotel en het gegeven dat verdachte ten tijde van de vragen door de pseudokopers geen cocaïne op zak had, oordeelt het hof dat het Tallon-criterium is geschonden. De pseudokopers hebben verdachte tot het plegen van het strafbare feit gebracht, terwijl niet is gebleken dat verdachte daarvoor al opzet had op het plegen van dat feit. Een schending levert een vormverzuim (art. 359a Sv) op. Het hof verklaart het OM zodoende niet-ontvankelijk in de vervolging.