HR 9 november 1990, Speeckaert / Gradener
Door Julia Verschoor
Essentie
In casu staat de medische aansprakelijkheid van een hulpverlener centraal. Hierbij wordt gekeken naar de verhouding tussen hem en een correct handelend beroepsgenoot. Om dit te bekijken, geldt er een dubbele toets in redelijkheid en bekwaamheid van de hulpverlener.
Rechtsregel
De hulpverlener heeft aan zijn zorgplicht voldaan indien hij heeft gehandeld conform de maatstaf van zorgvuldigheid die had mogen worden verwacht van een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsgenoot. Dit betreft een dubbele toets die de rechter volledig toetst. Deze norm brengt met zich mee dat niet elke (beoordelings)fout aan de hulpverlener kan worden toegerekend.
Inhoud arrest
In verband met rugklachten wendt Gradener zich tot de chirurg Speeckaert. Speeckaert concludeert dat Gradener een vergroeiing van de vijfde lendenwervel aan het heiligbeen heeft. Speeckaert besluit daarom dat een operatie de beste oplossing is. De operatie vindt plaats op 21 maart 1978. Vanaf het begin stond vast dat de operatie zeer ingewikkeld zou zijn. Nadat de operatie voltooid is, ervaart Gradener veel pijn. Naar aanleiding hiervan heeft hij nog circa twintig hersteloperaties moeten ondergaan. Helaas zonder resultaat, want Gradener zijn klachten bleven hetzelfde.
Nadat het Hof een deskundigheidsonderzoek inlast, blijkt dat de operatie onzorgvuldig was voorbereid en ondeskundig was genomen. ‘Speeckaert had, gezien het exceptionele van zijn diagnose, een neuroloog of neurochirurg kunnen consulteren, en moeten consulteren nu hij aan zijn diagnose een ingrijpende consequentie verbond, de voorgenomen ’transversectomie’ die ook al zeer exceptioneel moet worden genoemd, en waarmee hij nog geen enkele ervaring had’
De Hoge Raad buigt zich vervolgens over de vraag of Speeckaert zich had moeten onthouden van het uitvoeren van de operatie. Bij de beoordeling van het handelen van de arts is de maatstaf de zorgvuldigheid die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend specialist mag worden verwacht. Hierbij worden de norm van de professionele standaard en het goed hulpverlenerschap ex art. 7:453 BW naast elkaar gebruikt.