Kühne & Heitz, 13 januari 2004
[ECLI:EU:C:2004:17]
Door Sapna Gajadhar
Essentie
Als er een definitief besluit is genomen door een bestuursorgaan kan daar in beginsel niet van worden afgeweken in verband met de rechtszekerheid. Indien aan een viertal vereisten wordt voldaan kan op deze regel een uitzondering worden gemaakt.
Rechtsregel
In onderhavige zaak staat de vraag centraal of een definitief besluit van een bestuursorgaan kan worden teruggedraaid wegens Europees recht dat later van kracht is geworden.
Wanneer een bestuursorgaan een definitief besluit heeft genomen dient aan dit besluit te worden vastgehouden. Dit heeft te maken met de rechtszekerheid. De overheid moet haar besluiten zó formuleren dat de burger precies weet waar hij aan toe is of wat de overheid van hem verlangt. Bovendien moet de overheid de geldende rechtsregels juist en consequent toepassen.
Op deze regel bestaat een uitzondering indien aan de volgende vier vereisten wordt voldaan:
- op grond van nationaal recht heeft het betreffende bestuursorgaan de bevoegdheid om op het besluit terug te komen;
- het betreffende besluit is definitief geworden door een uitspraak van een nationale rechterlijke instantie. Deze besluiten zijn niet voor beroep vatbaar;
- in het betreffende besluit is, na verzoek om een prejudiciële beslissing, het Europees recht door het Europees Hof verkeerd uitgelegd;
- belanghebbende van het besluit heeft direct na kennisneming van het ‘nieuwe’ Europese recht een verzoek ingediend bij het betreffende bestuursorgaan.
Inhoud uitspraak
In onderhavige zaak hadden Kühne & Heitz van het Productschap Pluimvee en Eieren een bedrag toegekend gekregen, omdat deze in hun aangifte bij de douane hadden aangegeven dat ze dijen en andere delen van het pluimvee hadden geëxporteerd naar derde landen. Nadat het bedrag al toegekend was bleek dat Kühne & Heitz geen dijen en andere delen van het pluimvee hadden geëxporteerd. Het Productschap had namelijk de producten heringedeeld. Deze vorderde dan ook het toegekende bedrag terug. Hierna heeft het Europees Hof in een uitspraak bepaald wanneer sprake is van dijen en andere delen van pluimvee. Op basis van deze uitspraak wilden Kühne & Heitz alsnog het toegekende bedrag krijgen.