Why’d you bring a shotgun to the party…

… of een ploertendoder naar een demonstratie?

Door Nienke van Beek

Het recht om te demonstreren is verankerd in onze Grondwet. Dat daar enige voorwaarden aan zijn verbonden, komt blijkbaar niet bij iedereen binnen.

‘Behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’ is, mijns inziens, een zinsdeel dat van groot belang is in de uitleg van het recht op demonstratie, ofwel artikel 9 van de Grondwet. Met andere woorden: je mag demonstreren, maar je mag daarbij geen wetten of regels overtreden.

Bij een demonstratie tegen de coronamaatregelen, zoals deze op zondag 17 januari plaatsvond op het Museumplein in Amsterdam, is dit natuurlijk een lastige kwestie. Hoe kun je van mensen die tegen bepaalde regels demonstreren, verwachten dat zij zich aan deze regels houden tijdens hun demonstratie?

Lid 2 van dit artikel noemt de ‘bescherming van de gezondheid’ als reden om regels te stellen omtrent demonstraties en bijeenkomsten. De mensen die op het Museumplein aanwezig waren, vinden het coronavirus geen gevaar voor de gezondheid. Dat zij de maatregelen die omtrent de betreffende demonstratie werden gesteld als ‘niet-gerechtvaardigd’ zien, is vanuit dat perspectief dus ook te begrijpen.

Maar stenen, wapens en vuurwerk?

Ieder weldenkend mens begrijpt dat het in geen geval gerechtvaardigd is om dit mee te nemen naar een demonstratie. Er zijn veel mensen bij elkaar. De kans op letsel en ongelukken is aannemelijk wanneer er paniek en oproer binnen de groep ontstaat. En, anti-corona of niet: het is niet lastig om te bedenken dat ‘behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’ inhoudt dat je geen wapens meesleept als je gaat demonstreren.

Een nieuw soort mens is geboren: de coronahooligan. De samenleving wordt, ook uit onverwachte hoek, steeds diverser.