Ik worstel al een tijdje met de vraag wanneer ik nu de rol van Brandweerman Sam en wanneer ik nu beter de rol van Martijn Krabbé kan aannemen. Het zijn dan ook twee uitersten: Brandweerman Sam die staat altijd paraat en is heel accuraat, terwijl Krabbé je met een glimlach vertelt dat je niet door bent naar de volgende ronde. Dat is zeker een lastige kwestie als je met figuren als Norbert Puk te maken krijgt. Sommige studenten lijken zich soms in de rol van Norbert te wanen en hopen op een docent met dezelfde karaktereigenschappen als Brandweerman Sam.
Brandweerman Sam
Voor diegene die nog niet helemaal thuis zijn in de wereld van Brandweerman Sam: hij is de lokale held van de Piekenpolder. In deze kleine (en ietwat kleffe) leefgemeenschap wonen ongeveer evenveel brandweerlieden als ‘normale’ burgers. En dat is ook wel nodig, aangezien deze normale burgers zich meerdere malen per dag in de nesten werken, levensgevaarlijke situaties creëren en hier niet van lijken te leren. Zelfs iets simpels als ‘bij iemand aanbellen’ kan leiden tot een ware vlammenzee. In het echte leven zou iedere verzekeringsmaatschappij met klanten in de Piekenpolder al zes keer failliet zijn gegaan. Absolute dieptepunt is daarbij de irritante puber Norbert, die een leercurve lijkt te hebben van een overleden garnaal met een alcoholprobleem. Keer op keer komt Brandweerman Sam (en zijn team) hem redden uit benarde situaties en zegt hij na afloop berouwvol ‘sorry’ voor alle ellende. Brandweerman Sam is echter een onvermoeibare rots in ieders branding en vertoont een deugdelijkheid waar Aristoteles een kosmisch orgasme van gekregen zou hebben; hij is plichtsgetrouw, bescheiden, daadkrachtig en integer (en hij staat altijd paraat en is heel accuraat enzovoort).
Nu heb ik uiteraard weinig studenten met de bovengenoemde leercurve. Maar zo nu en dan word je als docent wel aardig op de proef gesteld. Wat te doen met die student die altijd pech heeft en daardoor stelselmatig te laat in je les komt, tentamens mist of het totaal verkeerde boek heeft bestudeerd (of in ieder geval heeft aangeraakt). En dat dit zich dan best vaak herhaalt. Natuurlijk: er kan een serieuzere oorzaak zijn waardoor dit gebeurt. Daarbij moet je als docent erg voorzichtig zijn in het vormen van een vooroordeel omtrent iemands gedrag. Die studenten hebben gewoon een Brandweerman Sam in hun leven nodig. Er is niets mooiers dan deze rol op je te mogen nemen en je studenten een brandweerladder te bieden waarmee ze hogerop kunnen komen. En desnoods til je ze een stukje.
Maar ja, soms heb je er ook wel eens iemand tussen zitten met een dusdanig groot bord voor diens kop, dat je daar met de sterkste brandweerspuit niet doorheen komt. Soms is iemand simpelweg niet zo geschikt voor de opleiding en is het in niemands belang aan te modderen.
Martijn Krabbé
Maar waar leg je nu precies de grens? Wanneer besluit je dat je het gevoel hebt dat je Norbert nog kan helpen en wanneer besluit je dat het een hopeloos geval is waar je je brandweermannenhelm niet voor op zet? Soms is het namelijk voor iedereen beter even een Martijn-Krabbé-tje te doen. Geef een hand, glimlach, knik meelevend en zet je meest empathische lichaamshouding in. Om vervolgens vriendelijk te fluisteren: ‘je bent niet door naar de volgende ronde’.